Scholar Hub/Chủ đề/#dấu ấn sinh học/
Dấu ấn sinh học, hay biomarker, là chỉ số sinh học dùng để đánh giá các quá trình sinh học, bệnh lý hoặc phản ứng với điều trị. Chúng được phân loại thành: dấu ấn chẩn đoán xác định bệnh, dấu ấn tiên lượng đánh giá tiến triển và khả năng điều trị, và dấu ấn dự phòng phát hiện nguy cơ bệnh tật. Dấu ấn sinh học quan trọng trong y học cá nhân hóa, nghiên cứu thuốc, phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, chúng đối diện với các thách thức như độ chính xác, đa dạng sinh học và xác thực lâm sàng. Công nghệ sinh học hứa hẹn mang lại tiến bộ trong nghiên cứu này.
Dấu Ấn Sinh Học Là Gì?
Dấu ấn sinh học, hay còn gọi là biomarker, là các chỉ số sinh học thường được sử dụng để đánh giá các quá trình sinh học tự nhiên, các quá trình gây bệnh, hoặc các phản ứng của cơ thể đối với can thiệp điều trị. Một dấu ấn sinh học có thể là một phân tử sinh học được tìm thấy trong máu, các dịch cơ thể khác hoặc mô, chỉ thị cho một trạng thái hay tình trạng cụ thể của cơ thể.
Phân Loại Dấu Ấn Sinh Học
Dấu ấn sinh học có thể được phân loại dựa trên chức năng và ứng dụng của chúng trong nghiên cứu và y tế:
- Dấu Ấn Chẩn Đoán: Giúp xác định sự hiện diện của một tình trạng bệnh lý, chẳng hạn như các dấu ấn dùng để chẩn đoán ung thư.
- Dấu Ấn Tiên Lượng: Đánh giá tiến triển của một căn bệnh hay khả năng ứng phó của bệnh nhân với một phương pháp điều trị nhất định.
- Dấu Ấn Dự Phòng: Phát hiện nguy cơ phát triển bệnh tật, nhằm giúp triển khai các chiến lược phòng ngừa hiệu quả.
Ứng Dụng Của Dấu Ấn Sinh Học
Dấu ấn sinh học có vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm:
- Y học Cá Nhân Hóa: Giúp tạo các kế hoạch điều trị cá nhân hóa dựa trên đặc điểm sinh học riêng của từng bệnh nhân.
- Nghiên Cứu Thuốc: Được sử dụng để đánh giá hiệu quả và độ an toàn của thuốc trong các thử nghiệm lâm sàng.
- Phát Hiện Bệnh Sớm: Cung cấp các phương pháp phát hiện bệnh từ giai đoạn sớm, giúp cải thiện khả năng điều trị.
Các Thách Thức Và Triển Vọng Trong Nghiên Cứu Dấu Ấn Sinh Học
Mặc dù có nhiều tiềm năng ứng dụng, nghiên cứu và phát triển dấu ấn sinh học cũng đối mặt với nhiều thách thức:
- Độ Chính Xác: Cần đảm bảo rằng các dấu ấn sinh học phải cực kỳ chính xác và đáng tin cậy trong chẩn đoán và điều trị.
- Đa Dạng Sinh Học: Đòi hỏi quá trình nghiên cứu phải tính đến sự đa dạng về di truyền và môi trường sống của con người.
- Xác Thực Lâm Sàng: Các dấu ấn sinh học mới cần được kiểm chứng thông qua các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn.
Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ sinh học và y học, dấu ấn sinh học hứa hẹn sẽ tiếp tục là lĩnh vực nghiên cứu mang lại những tiến bộ đột phá trong tương lai.
Sự tương quan theo vùng não giữa mô học bệnh Alzheimer và các dấu ấn sinh học của sự oxy hóa protein Dịch bởi AI Journal of Neurochemistry - Tập 65 Số 5 - Trang 2146-2156 - 1995
Tóm tắt: Bốn dấu ấn sinh học của sự oxy hóa protein thần kinh [tỷ lệ W/S của synaptosomes được đánh dấu spin MAL-6, hàm lượng carbonyl protein phản ứng với phenylhydrazine, hoạt động của glutamin synthetase (GS), hoạt động của creatin kinase (CK)] ở ba vùng não [tiểu não, tiểu thùy đỉnh dưới (IPL), và hồi hải mã (HIP)] của bệnh nhân mắc chứng mất trí nhớ do bệnh Alzh...... hiện toàn bộ
#Alzheimer #proteína oxy hóa #synaptosome #glutamin synthetase #creatin kinase #mảng bám lão hóa #căng thẳng oxy hóa #vi tế bào miễn dịch
Phát hiện các dòng vi khuẩn Ralstonia solanacearum bằng xét nghiệm PCR TaqMan định lượng, đa mã, và thời gian thực Dịch bởi AI Applied and Environmental Microbiology - Tập 66 Số 7 - Trang 2853-2858 - 2000
TÓM TẮT Một phương pháp xét nghiệm PCR phát huỳnh quang (TaqMan) đã được phát triển để phát hiện các dòng vi khuẩn Ralstonia solanacearum. Hai đầu dò phát huỳnh quang đã được sử dụng trong một phản ứng đa mã: một đầu dò RS có phạm vi rộng để phát hiện tất cả các biovar của R. solanacearum và một đầu dò B2 đặc h...... hiện toàn bộ
#Ralstonia solanacearum; PCR TaqMan; đầu dò phát huỳnh quang; xét nghiệm đa mã; khả năng phát hiện tự động; sinh học phân tử; nông nghiệp
So sánh chuyển hóa nước tiểu trong bệnh tiểu đường loại 2 ở chuột, chuột cống và người Dịch bởi AI Physiological Genomics - Tập 29 Số 2 - Trang 99-108 - 2007
Bệnh tiểu đường loại 2 là kết quả của sự kết hợp giữa khả năng tiết insulin bị suy giảm và độ nhạy insulin giảm của các mô mục tiêu. Ước tính có khoảng 150 triệu người bị ảnh hưởng trên toàn thế giới, trong đó một tỷ lệ lớn vẫn chưa được chẩn đoán do thiếu triệu chứng cụ thể ở giai đoạn đầu của bệnh và chẩn đoán không đầy đủ. Trong nghiên cứu này, phân tích chuyển hóa dựa trên NMR kết hợp...... hiện toàn bộ
#bệnh tiểu đường loại 2 #chuyển hóa nước tiểu #chuột #chuột cống #NMR #dấu ấn sinh học
Sáng kiến các dấu ấn tiến triển bệnh Parkinson (PPMI) – thiết lập một nhóm dấu ấn sinh học PD Dịch bởi AI Annals of Clinical and Translational Neurology - Tập 5 Số 12 - Trang 1460-1477 - 2018
Vài nét về nghiên cứuMục tiêuSáng kiến các dấu ấn tiến triển bệnh Parkinson (PPMI) là một nghiên cứu quan sát, quốc tế được thiết kế để thiết lập các nhóm dấu ấn sinh học và xác định các dấu ấn tiến triển bệnh Parkinson (PD) thông qua lâm sàng, hình ảnh, gen và mẫu sinh học nhằm đẩy nhanh các thử nghiệm điều trị thay đổi bệnh.... hiện toàn bộ
MicroRNA-21 và microRNA-221 trong huyết thanh như các dấu hiệu sinh học tiềm năng cho bệnh mạch máu não Dịch bởi AI Journal of Vascular Research - Tập 50 Số 4 - Trang 346-354 - 2013
<b><i>Đặt vấn đề/Mục tiêu:</i></b> MicroRNA miR-21, miR-221 và miR-145 đã được liên kết với hệ thống tim mạch. Chúng tôi nhằm so sánh nồng độ huyết thanh của ba microRNA (miRNAs) này ở các mức độ nghiêm trọng khác nhau của các bệnh mạch máu não và đánh giá khả năng sử dụng các miRNA này như là dấu hiệu sinh học cho đột quỵ. <b><i>Phương pháp:</i>&l...... hiện toàn bộ
#microRNA #miR-21 #miR-221 #bệnh mạch máu não #dấu hiệu sinh học #đột quỵ
Các dấu ấn sinh học của các biến thể nguy cơ cao gây dịch của Pseudomonas aeruginosa Dịch bởi AI Antimicrobial Agents and Chemotherapy - Tập 57 Số 11 - Trang 5527-5535 - 2013
Số lượng hạn chế các kiểu gen của Pseudomonas aeruginosa (chủ yếu là ST-111, ST-175 và ST-235), được biết đến như các biến thể nguy cơ cao, chịu trách nhiệm cho các dịch nhiễm trùng bệnh viện do các chủng kháng nhiều loại thuốc (MDR) hoặc kháng thuốc rộng rãi (XDR) trên toàn thế giới. Chúng tôi đã khám phá các tham số sinh học tiềm năng có thể giải thích cho sự thành công của các biến thể này. Tổng cộng có 20 mẫu tách từ mỗi nhóm kháng (XDR, MDR, ModR [kháng 1 hoặc 2 loại], và MultiS [nhạy cảm với tất cả các loại thuốc chống Pseudomonas]), thu thập từ một nghiên cứu đa trung tâm về các nhiễm trùng máu do hiện toàn bộ
#Pseudomonas aeruginosa; biến thể nguy cơ cao; nhiễm trùng bệnh viện; kháng thuốc; sinh học; biofilm
Dầu Tinh Dầu Từ Họ Bạc Hà, Hồ Sơ Tin Sinh Học, Hoạt Động Chống Ôxy Hóa và Sinh Học Dịch bởi AI Evidence-based Complementary and Alternative Medicine - Tập 2021 - Trang 1-18 - 2021
Các loài cây thuốc và cây thơm chứa các hợp chất hoạt tính quan trọng có tiềm năng sử dụng trong ngành thực phẩm, dược phẩm và nông nghiệp. Trong ý nghĩa này, công trình hiện tại nhằm tiến hành một bài tổng quan tài liệu về các ứng dụng tiềm năng của dầu tinh dầu từ các loài thực vật thuộc họ Lamiaceae. Các hoạt động chống ôxy hóa, chống viêm và kháng khuẩn đã được đánh giá. Tầm quan trọng...... hiện toàn bộ
#cây thuốc #dầu tinh dầu #họ Bạc Hà #hoạt động sinh học #tác dụng chống ôxy hóa #kháng khuẩn #chống viêm