Phenylephrine là gì? Các công bố khoa học về Phenylephrine

Giới thiệu về Phenylephrine

Phenylephrine là một loại thuốc dùng để giảm nghẹt mũi do cảm lạnh, viêm xoang, sốt và dị ứng. Nó thuộc nhóm thuốc cường adrenergic, hoạt động bằng cách co mạch máu trong mũi, giảm sưng và giúp dễ thở hơn. Phenylephrine cũng được sử dụng trong các trường hợp hạ huyết áp do giãn mạch hoặc sốc.

Lịch sử và phát triển

Phenylephrine lần đầu tiên được tổng hợp vào những năm đầu thế kỷ 20 và nhanh chóng được sử dụng rộng rãi trong y khoa. Qua thời gian, nó trở thành một thành phần chính trong nhiều loại thuốc không cần kê toa, đặc biệt là trong các thuốc nhỏ mũi và thuốc uống chống nghẹt mũi.

Cơ chế hoạt động

Phenylephrine hoạt động bằng cách kích thích trực tiếp các thụ thể adrenergic alpha-1 trên màng tế bào, dẫn đến co mạch máu. Khi các mạch máu co lại, lưu lượng máu đến vùng mũi giảm, từ đó giảm sưng và nghẹt mũi.

Sử dụng trong y học

Phenylephrine có nhiều ứng dụng trong y học, bao gồm:

• Giảm nghẹt mũi: Được sử dụng nhiều trong các loại thuốc cảm cúm và dị ứng để giảm triệu chứng nghẹt mũi.
• Điều trị hạ huyết áp: Được sử dụng trong các tình huống cần tăng nhanh huyết áp như trong sốc và sau gây mê.
• Khám mắt: Sử dụng trong dạng thuốc nhỏ mắt để giãn đồng tử và kiểm tra bên trong mắt.

Tác dụng phụ

Như mọi loại thuốc khác, phenylephrine cũng có thể gây ra tác dụng phụ. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:

• Huyết áp tăng cao.
• Mất ngủ, lo âu, và run tay.
• Nhức đầu, chóng mặt.
• Kích ứng mũi hoặc họng khi dùng dưới dạng xịt hoặc thuốc nhỏ.

Người dùng cần lưu ý và tham khảo ý kiến bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường.

Các dạng bào chế và liều dùng

Phenylephrine có sẵn dưới nhiều dạng bào chế như viên nén, dung dịch uống, thuốc xịt mũi và thuốc nhỏ mắt. Liều dùng phụ thuộc vào dạng bào chế và tình trạng sức khỏe của người sử dụng.

• Liều thông thường cho người lớn khi dùng để giảm nghẹt mũi là 10 mg, mỗi 4 giờ một lần, không quá 60 mg mỗi ngày.
• Đối với trẻ em, liều thường thường ít hơn và cần có chỉ định của bác sĩ.

Hạn chế và thận trọng

Phenylephrine không nên dùng cho những người có bệnh tăng huyết áp không kiểm soát, bệnh mạch vành, tăng nhãn áp, hay các vấn đề nghiêm trọng về tim mạch. Phụ nữ mang thai và cho con bú cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Kết luận, phenylephrine là một thuốc hữu ích trong việc chữa trị các triệu chứng liên quan đến đường hô hấp và huyết áp. Tuy nhiên, việc sử dụng cần được thực hiện cẩn trọng và có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.