Mycoplasma là gì? Các bài báo nghiên cứu khoa học liên quan

Mycoplasma là một chi vi khuẩn nhỏ, không có thành tế bào, cấu trúc đơn giản, tồn tại cộng sinh hoặc gây bệnh ở người và động vật. Chúng gây nhiễm trùng hô hấp, sinh dục và tiết niệu, khó chẩn đoán, kháng nhiều kháng sinh thông thường.

Giới thiệu

Mycoplasma là một chi vi khuẩn thuộc lớp Mollicutes, nổi bật bởi cấu trúc sinh học đơn giản nhất trong số các vi sinh vật tự sao chép, chỉ bao gồm màng plasma, ribosome và bộ gen DNA vòng kép, nhưng không có thành tế bào. Điều này khiến Mycoplasma trở nên khác biệt hoàn toàn với hầu hết các vi khuẩn khác về cấu trúc, sinh lý và tính chất kháng thuốc. ([ncbi.nlm.nih.gov](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK7637/?utm_source=chatgpt.com))

Sự vắng mặt thành tế bào dẫn đến khả năng nhuộm Gram âm tính và hình dạng rất đa dạng (polymorphic), đồng thời khiến chúng có sức đề kháng tự nhiên với nhiều loại kháng sinh tấn công thành tế bào như beta-lactam. Mycoplasma có thể tồn tại cộng sinh hoặc gây bệnh ở người và động vật, với các loài phổ biến gây bệnh đường hô hấp, đường sinh dục và đường tiết niệu. ([journals.lww.com](https://journals.lww.com/lungindia/fulltext/2010/27020/mycoplasma_pneumonia.10.aspx?utm_source=chatgpt.com))

Mycoplasma đóng vai trò quan trọng trong y học và nghiên cứu vi sinh vật vì nó là một trong những sinh vật tự sao chép nhỏ nhất, giúp các nhà khoa học nghiên cứu cấu trúc tối thiểu của sự sống. Sự đơn giản về cấu trúc nhưng đa dạng về sinh bệnh học khiến Mycoplasma vừa là đối tượng nghiên cứu lý thuyết vừa là mối nguy hại thực tiễn đối với sức khỏe cộng đồng. ([ebsco.com](https://www.ebsco.com/research-starters/consumer-health/mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))

Đặc điểm sinh học và cấu trúc vi sinh vật

Mycoplasma là vi khuẩn đơn bào, thường không di động, với kích thước rất nhỏ khoảng 0,1–0,3 µm, là một trong những tế bào tự sinh sống nhỏ nhất được biết. Chúng có màng tế bào nhưng thiếu thành tế bào, nhờ đó có khả năng biến dạng hình dạng và thích nghi trong nhiều môi trường khác nhau. ([sciencedirect.com](https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))

Bộ gen của Mycoplasma tương đối nhỏ gọn, chỉ chứa các gen cần thiết cho sao chép, sinh trưởng và trao đổi chất cơ bản. Điều này dẫn tới sự phụ thuộc cao vào môi trường sống hoặc vật chủ để cung cấp các chất dinh dưỡng mà chúng không thể tự tổng hợp. ([ncbi.nlm.nih.gov](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK7637/?utm_source=chatgpt.com))

Không có thành tế bào khiến Mycoplasma kháng với hầu hết các kháng sinh tác động lên thành vi khuẩn. Chúng duy trì cấu trúc và hình dạng nhờ màng plasma, lipid ngoại bào và các protein bám vào bề mặt. Các đặc điểm này làm cho việc phân lập và chẩn đoán Mycoplasma trong phòng thí nghiệm trở nên khó khăn. ([sciencedirect.com](https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))

Phân loại và loài chủ yếu

Chi Mycoplasma bao gồm nhiều loài khác nhau, trong đó một số loài có khả năng gây bệnh ở người là Mycoplasma pneumoniae, Mycoplasma genitalium, Mycoplasma hominis và Mycoplasma fermentans. ([ebsco.com](https://www.ebsco.com/research-starters/consumer-health/mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))

Mycoplasma pneumoniae là tác nhân chính gây các bệnh đường hô hấp, bao gồm viêm họng, viêm phổi không điển hình và viêm phế quản kéo dài, thường gặp ở trẻ em và người trẻ. ([en.wikipedia.org](https://en.wikipedia.org/wiki/Mycoplasma_pneumoniae?utm_source=chatgpt.com))

Mycoplasma genitalium và M. hominis liên quan đến các bệnh lý đường sinh dục — tiết niệu, có thể gây viêm niệu đạo, viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu, và ảnh hưởng tới khả năng sinh sản nếu không điều trị kịp thời. ([vinmecdr.com](https://vinmecdr.com/mycoplasma-genitalium/?utm_source=chatgpt.com))

Bảng phân loại cơ bản của một số loài Mycoplasma quan trọng:

Loài Chủ yếu gây bệnh Đường lây
M. pneumoniae Đường hô hấp Giọt bắn, tiếp xúc gần
M. genitalium Đường sinh dục — tiết niệu Quan hệ tình dục
M. hominis Đường sinh dục — tiết niệu Quan hệ tình dục hoặc từ mẹ sang con

Đường lây, cơ chế nhiễm và bệnh cảnh

Mycoplasma lây truyền tùy theo loài. Loài hô hấp như M. pneumoniae lây qua giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần; loài sinh dục — tiết niệu như M. genitalium lây qua quan hệ tình dục hoặc tiếp xúc dịch tiết. ([health.maryland.gov](https://health.maryland.gov/phpa/idehashareddocuments/mycoplasma.pdf?utm_source=chatgpt.com))

Nhiễm M. pneumoniae thường gây ho kéo dài, sốt, mệt mỏi, đau họng và viêm phổi không điển hình; trẻ em và người trẻ là nhóm dễ mắc nhất. ([benhviendakhoahaiduong.vn](https://benhviendakhoahaiduong.vn/tai-lieu-chuyen-mon/viem-phoi-do-mycoplasma-pneumoniae/144-54-418.aspx?utm_source=chatgpt.com))

Nhiễm M. genitalium hoặc M. hominis có thể âm thầm hoặc gây viêm niệu đạo, viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu; nếu không điều trị có thể dẫn tới vô sinh hoặc các biến chứng lâu dài. ([vinmecdr.com](https://vinmecdr.com/mycoplasma-genitalium/?utm_source=chatgpt.com))

Các triệu chứng khác nhau tùy loài, mức độ nhiễm và tuổi tác; tuy nhiên, sự khó phát hiện và khả năng lẩn tránh miễn dịch khiến Mycoplasma là thách thức về chẩn đoán lâm sàng.

Đặc điểm phân lập và chẩn đoán

Do không có thành tế bào và kích thước rất nhỏ, Mycoplasma không thể nhuộm Gram và khó phân lập bằng phương pháp nuôi cấy thông thường. Các kỹ thuật nuôi cấy đặc hiệu cần môi trường giàu sterol, thời gian dài và điều kiện kiểm soát chặt chẽ. ([msdmanuals.com](https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/chlamydiae-and-mycoplasmas/mycoplasmas?utm_source=chatgpt.com))

Chẩn đoán hiện nay dựa vào xét nghiệm PCR để phát hiện vật liệu di truyền, xét nghiệm huyết thanh tìm kháng thể hoặc kháng nguyên, giúp phát hiện sớm và chính xác hơn so với nuôi cấy truyền thống. Các phương pháp này đặc biệt quan trọng khi triệu chứng lâm sàng không rõ ràng hoặc dễ nhầm lẫn với các bệnh virus hoặc vi khuẩn khác. ([my.clevelandclinic.org](https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23545-mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))

Bảng so sánh các phương pháp chẩn đoán Mycoplasma:

Phương pháp Ưu điểm Nhược điểm
Nuôi cấy đặc hiệu Xác định trực tiếp vi khuẩn Thời gian dài, khó thực hiện, tỉ lệ thành công thấp
PCR Nhanh, nhạy, phát hiện trực tiếp DNA vi khuẩn Cần phòng thí nghiệm hiện đại
Xét nghiệm huyết thanh Dễ thực hiện, theo dõi miễn dịch Độ nhạy phụ thuộc vào thời điểm lấy mẫu

Điều trị

Vì Mycoplasma thiếu thành tế bào, các thuốc tấn công thành vi khuẩn như beta-lactam không hiệu quả. Các nhóm kháng sinh phù hợp bao gồm macrolide (ví dụ azithromycin), tetracycline, và fluoroquinolone. ([tamanhhospital.vn](https://tamanhhospital.vn/dieu-tri-mycoplasma/?utm_source=chatgpt.com))

Điều trị cần tuân thủ phác đồ đầy đủ về liều lượng và thời gian để tránh tái nhiễm hoặc phát triển kháng thuốc. Tùy loài vi khuẩn, mức độ nhiễm và tình trạng sức khỏe bệnh nhân mà lựa chọn loại kháng sinh phù hợp. ([tamanhhospital.vn](https://tamanhhospital.vn/dieu-tri-mycoplasma/?utm_source=chatgpt.com))

Ý nghĩa y học và sức khỏe cộng đồng

Mycoplasma là nguyên nhân quan trọng của các bệnh đường hô hấp như viêm phổi cộng đồng không điển hình, viêm họng và viêm phế quản, đặc biệt ở trẻ em và người trẻ tuổi. ([cdc.gov](https://www.cdc.gov/mycoplasma/about/index.html?utm_source=chatgpt.com))

Mycoplasma sinh dục — tiết niệu có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản, gây viêm niệu đạo, viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu và vô sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc chẩn đoán sớm và điều trị đúng phác đồ góp phần giảm biến chứng lâu dài. ([vinmecdr.com](https://vinmecdr.com/mycoplasma-genitalium/?utm_source=chatgpt.com))

Khó khăn trong chẩn đoán, khả năng lây lan âm thầm và đề kháng kháng sinh khiến Mycoplasma là thách thức y tế công cộng, đòi hỏi nâng cao nhận thức cộng đồng, xét nghiệm định kỳ và điều trị kịp thời. ([msdmanuals.com](https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/chlamydiae-and-mycoplasmas/mycoplasmas?utm_source=chatgpt.com))

Phòng ngừa

Phòng ngừa Mycoplasma hô hấp bao gồm giữ vệ sinh cá nhân, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, tránh tiếp xúc gần với người bệnh. ([my.clevelandclinic.org](https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23545-mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))

Đối với Mycoplasma sinh dục — tiết niệu, sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, hạn chế quan hệ với người nhiễm và kiểm tra định kỳ là biện pháp quan trọng để hạn chế lây truyền. ([vinmecdr.com](https://vinmecdr.com/mycoplasma-genitalium/?utm_source=chatgpt.com))

Thách thức nghiên cứu và hướng phát triển

Kích thước nhỏ, thiếu thành tế bào và khả năng biến hình khiến Mycoplasma là đối tượng nghiên cứu thú vị về giới hạn tối thiểu của sự sống. Đồng thời, sự đa dạng loài và khả năng kháng thuốc tạo ra thách thức trong phân loại, chẩn đoán và phát triển vắc xin. ([ncbi.nlm.nih.gov](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK7637/?utm_source=chatgpt.com))

Nghiên cứu hiện đại tập trung vào cơ chế gây bệnh, đáp ứng miễn dịch, kháng thuốc và khả năng tái nhiễm, cũng như phát triển các xét nghiệm nhanh, nhạy, chi phí thấp để kiểm soát hiệu quả Mycoplasma trong cộng đồng. ([sartorius.com](https://www.sartorius.com/en/knowledge/science-snippets/what-is-mycoplasma-693938?utm_source=chatgpt.com))

Tài liệu tham khảo

  1. Razin S. et al. “Mycoplasmas – Medical Microbiology.” NCBI Bookshelf. ([ncbi.nlm.nih.gov](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK7637/?utm_source=chatgpt.com))
  2. Sartorius. “What is Mycoplasma?” Science Snippets, 2021. ([sartorius.com](https://www.sartorius.com/en/knowledge/science-snippets/what-is-mycoplasma-693938?utm_source=chatgpt.com))
  3. “Mycoplasma – an overview.” ScienceDirect Topics on Mycoplasma. ([sciencedirect.com](https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))
  4. Cleveland Clinic. “Mycoplasma Infections: Causes & Prevention.” ([my.clevelandclinic.org](https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23545-mycoplasma?utm_source=chatgpt.com))
  5. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). “About Mycoplasma pneumoniae Infection.” ([cdc.gov](https://www.cdc.gov/mycoplasma/about/index.html?utm_source=chatgpt.com))
  6. Vinmec / chuyên đề Mycoplasma genitalium. ([vinmecdr.com](https://vinmecdr.com/mycoplasma-genitalium/?utm_source=chatgpt.com))
  7. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. “Vi khuẩn Mycoplasma: đặc điểm, cơ chế và phân loại.” 2024. ([tamanhhospital.vn](https://tamanhhospital.vn/vi-khuan/mycoplasma/?utm_source=chatgpt.com))
  8. MSD Manuals. “Mycoplasmas – Infectious Diseases.” ([msdmanuals.com](https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/chlamydiae-and-mycoplasmas/mycoplasmas?utm_source=chatgpt.com))

Các bài báo, nghiên cứu, công bố khoa học về chủ đề mycoplasma:

Kháng sinh Tetracycline: Cơ chế tác dụng, Ứng dụng, Sinh học phân tử và Dịch tễ học của Kháng khuẩn Kháng Khuẩn Dịch bởi AI
Microbiology and Molecular Biology Reviews - Tập 65 Số 2 - Trang 232-260 - 2001
TÓM TẮT Tetracyclines được phát hiện vào những năm 1940 và cho thấy hoạt tính chống lại nhiều vi sinh vật bao gồm vi khuẩn gram dương và gram âm, chlamydiae, mycoplasma, rickettsiae và ký sinh trùng nguyên sinh. Đây là những loại kháng sinh ít tốn kém, đã được sử dụng rộng rãi trong dự phòng và điều trị nhiễm khuẩn ở người và động vật cũng như ở mức độ dưới điều trị trong thức ăn chăn nuôi để thúc... hiện toàn bộ
#tetracycline #kháng rửa #kháng sinh #kháng khuẩn #vi khuẩn kháng #chlamydiae #mycoplasma #rickettsiae #động vật nguyên sinh #gen di động #hóa sinh #lai ghép DNA-DNA #16S rRNA #plasmid #transposon #đột biến #dịch tễ học #sức khỏe động vật #sản xuất thực phẩm
Molecular Biology and Pathogenicity of Mycoplasmas
Microbiology and Molecular Biology Reviews - Tập 62 Số 4 - Trang 1094-1156 - 1998
SUMMARYThe recent sequencing of the entire genomes of Mycoplasma genitalium and M. pneumoniae has attracted considerable attention to the molecular biology of mycoplasmas, the smallest self-replicating organisms. It appears that we are now much closer to the goal of defining, in molecular terms, the entire machinery of a self-replicating cell. Comparative genomics based on comparison of the genomi... hiện toàn bộ
Complete Chemical Synthesis, Assembly, and Cloning of a Mycoplasma genitalium Genome
American Association for the Advancement of Science (AAAS) - Tập 319 Số 5867 - Trang 1215-1220 - 2008
We have synthesized a 582,970–base pair Mycoplasma genitalium genome. This synthetic genome, named M. genitalium JCVI-1.0, contains all the genes of wild-type M. genitalium G37 except MG408, which was disrupted by an antibiotic marker to block pathogenicity and to allow for selection. To identify the genome as synthetic, we inserted “watermarks” at intergenic sites known to tolerate transposon ins... hiện toàn bộ
Mycoplasma pneumoniaeand Its Role as a Human Pathogen
Clinical Microbiology Reviews - Tập 17 Số 4 - Trang 697-728 - 2004
SUMMARYMycoplasma pneumoniaeis a unique bacterium that does not always receive the attention it merits considering the number of illnesses it causes and the degree of morbidity associated with it in both children and adults. Serious infections requiring hospitalization, while rare, occur in both adults and children and may involve multiple organ systems. The severity of disease appears to be relat... hiện toàn bộ
One-step assembly in yeast of 25 overlapping DNA fragments to form a complete synthetic Mycoplasma genitalium genome
Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America - Tập 105 Số 51 - Trang 20404-20409 - 2008
We previously reported assembly and cloning of the synthetic Mycoplasma genitalium JCVI-1.0 genome in the yeast Saccharomyces cerevisiae by recombination of six overlapping DNA fragments to produce a 592-kb circle. Here we extend this approach by demonstrating assembly of the synthetic genome from 25 overlapping fragments in a single step. The use of yeast recombination greatly simplifies the asse... hiện toàn bộ
A Thermophilic, Acidophilic Mycoplasma Isolated from a Coal Refuse Pile
American Association for the Advancement of Science (AAAS) - Tập 170 Số 3965 - Trang 1416-1418 - 1970
A thermophilic, acidophilic procaryote lacking a cell wall has been isolated from a coal refuse pile which had undergone self-heating. Electron micrographs, chemical assays for hexosamine, and the inability of vancomycin to inhibit growth confirm the lack of a cell wall. The apparent ability of the organism to reproduce by budding and the low guanine plus cytosine content of its DNA indicate a rel... hiện toàn bộ
X-ray diffraction studies of phase transitions in the membrane of Mycoplasma laidlawii
Journal of Molecular Biology - Tập 47 Số 1 - Trang 115-117 - 1970
Role of Mycoplasma pneumoniae and Chlamydia pneumoniae in Children with Community-Acquired Lower Respiratory Tract Infections
Clinical Infectious Diseases - Tập 32 Số 9 - Trang 1281-1289 - 2001
Mycoplasma pneumoniae Infection: Role of a Surface Protein in the Attachment Organelle
American Association for the Advancement of Science (AAAS) - Tập 216 Số 4543 - Trang 313-315 - 1982
Attachment of Mycoplasma pneumoniae to host cells by means of a specialized terminus initiates infection. Monoclonal antibodies to a surface protein (P1) inhibit this process, and react with a region of the tip covered with peplomer-like particles. Since antibodies against the P1 protein are generated by natural and experimental infection and by immunization, the substance may be an important dete... hiện toàn bộ
Tổng số: 2,663   
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 10