Florida là gì? Các bài báo nghiên cứu khoa học liên quan

Florida là tiểu bang nằm ở Đông Nam Hoa Kỳ, hình thành bán đảo tiếp giáp Vịnh Mexico và Đại Tây Dương, diện tích khoảng 170.312 km² và dân số hơn 22 triệu. Tallahassee là thủ phủ, Jacksonville đông dân nhất, cùng Miami, Orlando và Tampa tạo nên nền kinh tế và văn hóa đa dạng với GDP đứng thứ tư cả nước.

Định nghĩa và Tổng quan về Florida

Florida là tiểu bang nằm ở Đông Nam Hoa Kỳ, hình thành nên bán đảo lớn nhô ra Vịnh Mexico và Đại Tây Dương. Với diện tích khoảng 170.312 km², Florida là tiểu bang đứng thứ 22 về diện tích nhưng xếp thứ 3 về dân số, ước tính hơn 22 triệu người năm 2023 (U.S. Census Bureau).

Thủ phủ của bang là Tallahassee, trong khi thành phố đông dân nhất là Jacksonville – trung tâm thương mại và cảng chính của vùng bờ Đông. Florida cũng bao gồm nhiều đô thị lớn khác như Miami, Tampa và Orlando, tạo nên mạng lưới kinh tế và văn hóa đa dạng.

Bang được biết đến với biệt danh “Sunshine State” nhờ hơn 250 ngày nắng mỗi năm, thu hút hàng chục triệu du khách quốc tế và nội địa đến nghỉ dưỡng tại bờ biển, công viên giải trí và khu bảo tồn thiên nhiên. Ngành du lịch đóng góp xấp xỉ 10% GDP và tạo ra hàng triệu việc làm trực tiếp lẫn gián tiếp (Governor’s Office of Tourism).

Vị trí Địa lý và Khí hậu

Florida tọa lạc giữa vĩ độ 24°–31° Bắc, phần lớn thuộc khí hậu cận nhiệt đới ẩm, phía Nam có vùng khí hậu nhiệt đới. Bờ Tây giáp Vịnh Mexico, bờ Đông giáp Đại Tây Dương, phía Nam nối liền Florida Keys – chuỗi hơn 1.700 đảo nhỏ và rạn san hô ngầm (NOAA).

Mùa mưa kéo dài từ tháng 6 đến tháng 9, với lượng mưa trung bình 1.200–1.600 mm mỗi năm, tập trung chủ yếu vào mùa hè. Nhiệt độ trung bình hằng năm dao động từ 16 °C vào tháng 1 đến 28 °C vào tháng 7, tuy nhiên khu vực nội địa và bờ biển có thể chênh lệch vài độ.

Thành phốNhiệt độ trung bình (°C)Lượng mưa hàng năm (mm)
Miami24.61,600
Orlando22.31,270
Tallahassee19.81,330

Florida nằm trong “đường bão” Đại Tây Dương, trung bình hứng chịu 1–2 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới mỗi năm, đỉnh điểm từ tháng 8 đến tháng 10. Các biện pháp phòng chống bao gồm hệ thống cảnh báo sớm và quy trình di tản do Florida Division of Emergency Management chủ trì.

Lịch sử và Ý nghĩa Văn hóa

Trước thế kỷ 16, vùng đất Florida là nơi sinh sống của nhiều bộ tộc thổ dân như Timucua, Calusa và Apalachee. Năm 1513, nhà thám hiểm Tây Ban Nha Juan Ponce de León đặt chân lên bờ biển bắc Florida, đặt tên là “La Florida” vì đúng mùa lễ Phục sinh (“Pascua Florida”).

Qua nhiều thế kỷ, Florida chuyển qua tay Tây Ban Nha, Anh Quốc rồi trở về Tây Ban Nha trước khi chính thức trở thành lãnh thổ Hoa Kỳ năm 1821 theo Hiệp ước Adams–Onís. Ngày 3 tháng 3 năm 1845, Florida trở thành tiểu bang thứ 27 của Liên bang Hoa Kỳ.

Văn hóa Florida chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ di sản Tây Ban Nha – Caribe, cộng đồng Latin (đặc biệt là Cuba tại Miami) và người Mỹ gốc Phi tại các vùng nông thôn. Các lễ hội như Calle Ocho Festival ở Miami, Fiesta in the Park tại Tampa và Carnaval Miami đều thể hiện tính đa văn hóa đặc trưng của bang.

Dân cư và Kinh tế

Florida có cơ cấu dân cư đa dạng: người gốc Tây Ban Nha và Latino chiếm khoảng 26%, người da trắng phi Latino 53%, người da đen 16%, còn lại là châu Á và các nhóm khác (U.S. Census Bureau). Tỷ lệ người nhập cư bang cao thứ hai cả nước, hơn 20% dân số sinh ngoài Hoa Kỳ.

Nền kinh tế Florida có quy mô trên 1,3 nghìn tỷ USD (2023), đứng thứ tư so với các tiểu bang Hoa Kỳ. Các ngành mũi nhọn bao gồm:

  • Du lịch & giải trí: Disney World, Universal Studios, bãi biển Miami Beach.
  • Nông nghiệp: sản xuất cam quýt, mía đường, tôm nuôi và cá tra.
  • Công nghiệp hàng không – vũ trụ: Trung tâm Vũ trụ Kennedy, SpaceX tại Boca Chica.
  • Dịch vụ tài chính & bảo hiểm: Miami và Jacksonville là trung tâm quản lý tài sản và tái bảo hiểm.
NgànhĐóng góp GDP (%)
Du lịch & giải trí10.2
Nông nghiệp4.6
Hàng không – vũ trụ3.8
Dịch vụ tài chính7.1

Thị trường lao động đa dạng với hơn 9 triệu người trong lực lượng lao động, tỷ lệ thất nghiệp ổn định quanh 3,8% (năm 2024). Những yếu tố thu hút doanh nghiệp và người lao động gồm thuế thu nhập cá nhân bằng 0%, cơ sở hạ tầng cảng biển và sân bay phát triển, cùng chất lượng sống cao.

Hệ sinh thái và Đa dạng Sinh học

Florida sở hữu hệ sinh thái độc đáo với phạm vi từ đầm lầy ngập nước ngọt ở Everglades đến rạn san hô nhiệt đới quanh Florida Keys. Everglades covers khoảng 1,5 triệu acres, là nhà của hơn 350 loài chim, rắn, cá sấu và loài panther Florida nguy cấp (National Park Service).

Vùng rạn san hô Florida Keys, một phần của John Pennekamp Coral Reef State Park, là rạn san hô nhiệt đới phía Bắc nhất thế giới. San hô cường độ phát triển chậm nhưng đa dạng, cung cấp môi trường sống cho hơn 600 loài cá, 50 loài động vật không xương sống và rùa biển loggerhead.

  • Đầm lầy ngập nước ngọt: sawgrass marshes, mangrove forests.
  • Rừng ngập mặn ven biển: bảo vệ bờ biển khỏi xói mòn và bão.
  • Rạn san hô: rạn sống tại Key Largo và Dry Tortugas.

Thách thức Môi trường

Biến đổi khí hậu và mực nước biển dâng gây ngập mặn đất nông nghiệp và khu đô thị ven biển. Nước biển dâng trung bình 3 mm mỗi năm đã làm thu hẹp bãi cát và đe dọa cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ USD (NOAA Sea Level Rise Viewer).

Ô nhiễm dinh dưỡng từ nông nghiệp và chất thải đô thị đã gây ra hiện tượng “red tide” – tảo độc dinoflagellate lan rộng dọc bờ Tây, làm chết cá hàng loạt và ảnh hưởng sức khỏe con người. Guồng lọc dinh dưỡng, hệ thống bùn lọc và kiểm soát phân bón là những biện pháp chính được triển khai.

Vấn đềẢnh hưởng
Mực nước biển dângNgập vùng ven biển, xói mòn bờ biển
Red tideĐộc tố hải sản, chết cá hàng loạt
Ô nhiễm đất và nướcSuy giảm chất lượng nước ngầm

Bảo tồn Everglades và phục hồi rạn san hô đòi hỏi hợp tác liên bang và tiểu bang, áp dụng công nghệ theo dõi vệ tinh và mô hình dự báo thủy văn (Florida DEP Everglades Restoration).

Du lịch và Giải trí

Du lịch đóng vai trò chủ đạo, hàng năm thu hút hơn 135 triệu du khách nội địa và quốc tế. Orlando được mệnh danh “thủ đô giải trí thế giới” nhờ hệ thống công viên Disney World, Universal Studios và SeaWorld, tạo ra hơn 75.000 việc làm trực tiếp (Visit Orlando).

  • Công viên giải trí: Disney World (Orlando), Busch Gardens (Tampa).
  • Bờ biển: South Beach (Miami), Clearwater Beach (Tampa Bay).
  • Hoạt động ngoài trời: lặn san hô tại Keys, chèo thuyền kayak trong Everglades.

Du lịch sinh thái gia tăng với các tour ngắm chim, thám hiểm hang động airboat và quan sát cá mập. Khu bảo tồn Dry Tortugas National Park thu hút du khách với pháo đài lịch sử Fort Jefferson và hệ sinh thái biển nguyên sơ.

Cơ sở Hạ tầng và Giao thông

Florida sở hữu hệ thống giao thông phát triển, kết nối toàn bang qua các đường cao tốc chính như I-95 (bờ Đông), I-75 (bờ Tây) và Florida Turnpike. Đường cao tốc dài hơn 1.800 km đảm bảo lưu thông hàng hóa và du lịch mùa cao điểm.

Hạng mụcThông số
Sân bay quốc tếMiami, Orlando, Tampa (120 triệu lượt khách/năm)
Cảng biểnPort of Miami, Everglades, Jacksonville
Đường cao tốcI-95, I-75, Turnpike

Đầu tư vào đường sắt hành khách Brightline kết nối Miami – West Palm Beach – Orlando giảm tải cao tốc và hỗ trợ phát triển vùng đô thị ven tuyến đường sắt (Brightline).

Xu hướng Phát triển và Chính sách

Florida tập trung thúc đẩy năng lượng tái tạo, đặc biệt điện mặt trời trên mái nhà dân và trang trại năng lượng mặt trời công nghiệp. Năm 2024, điện mặt trời chiếm 12% sản lượng điện toàn bang và đang phấn đấu đạt 20% vào năm 2030 (Florida Public Service Commission).

Kế hoạch Climate Action Plan của bang đề ra mục tiêu giảm 30% phát thải carbon vào năm 2045 thông qua chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ doanh nghiệp và mở rộng nhà máy điện mặt trời, đồng thời tăng cường trồng rừng ven biển để chống xói mòn.

  • Khuyến khích xe điện: mở rộng trạm sạc nhanh.
  • Quản lý tài nguyên nước: tái sử dụng nước thải, khử mặn.
  • Phát triển đô thị bền vững: quy hoạch xanh, xây dựng công trình chống ngập.

Tài liệu Tham khảo

  1. National Park Service. Everglades National Park. https://www.nps.gov/ever/index.htm
  2. NOAA. Sea Level Rise Viewer. https://coast.noaa.gov/slr/
  3. Florida Department of Environmental Protection. Everglades Restoration. https://www.floridadep.gov/everglades-restoration
  4. Visit Orlando. Annual Attendance Reports. https://www.visitorlando.com/
  5. Brightline. Passenger Rail Service. https://www.gobrightline.com/
  6. Florida Public Service Commission. Solar Energy Statistics. https://www.floridapsc.com/

Các bài báo, nghiên cứu, công bố khoa học về chủ đề florida:

Accumulation of Pb, Cu, and Zn in native plants growing on a contaminated Florida site
Science of The Total Environment - Tập 368 Số 2-3 - Trang 456-464 - 2006
Alternative factor specifications, security characteristics, and the cross-section of expected stock returns1We are especially grateful to Eugene Fama (a referee), an anonymous referee and Bill Schwert (the editor) for insightful and constructive suggestions. We also thank Wayne Ferson, Ken French, Will Goetzmann, Craig Holden, Ravi Jagannathan, Bob Jennings, Bruce Lehmann, Josef Lakonishok, Richard Roll, participants at the 1997 Meetings of the Western Finance Association, the 1997 UCLA/USC/UC Irvine conference, the November 1997 Asset Pricing Meeting of the National Bureau of Economic Research, the Atlanta Forum, and seminars at Columbia, Indiana, Florida, New York, Tulane, and Yale Universities; Eugene Fama and Ken French for providing part of the data used in this study; and Christoph Schenzler for excellent programming assistance. The second author acknowledges support from the Dean's Fund for Research and the Financial Markets Research Center at Vanderbilt University. We are responsible for remaining errors. This paper was formerly titled `A Re-Examination of Security Return Anomalies'.1
Journal of Financial Economics - Tập 49 Số 3 - Trang 345-373 - 1998
Advances in Record-Linkage Methodology as Applied to Matching the 1985 Census of Tampa, Florida
Journal of the American Statistical Association - Tập 84 Số 406 - Trang 414-420 - 1989
Development and evaluation of sediment quality guidelines for Florida coastal waters
Ecotoxicology - Tập 5 Số 4 - Trang 253-278 - 1996
A Framework for Biological Criteria for Florida Streams Using Benthic Macroinvertebrates
University of Chicago Press - Tập 15 Số 2 - Trang 185-211 - 1996
Refractive error study in children: results from La Florida, Chile
American Journal of Ophthalmology - Tập 129 Số 4 - Trang 445-454 - 2000
Nguyên nhân gây bệnh đốm trắng, một bệnh gây chết của san hô nhánh Eo Caribê, Acropora palmata Dịch bởi AI
Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America - Tập 99 Số 13 - Trang 8725-8730 - 2002
Quần thể san hô nhánh Eo Caribê sống ở khu vực nước cạn, Acropora palmata , đang bị tiêu diệt bởi bệnh đốm trắng, với mức độ mất đi lớp phủ sống ở vùng Florida Keys thường vượt quá 70%. Tốc độ mất mô diễn ra nhanh chóng, trung bình đạt 2,5 cm 2 mỗi ngày −1... hiện toàn bộ
#san hô nhánh Eo Caribê #bệnh đốm trắng #<i>Acropora palmata</i> #<i>Serratia marcescens</i> #Florida #vi khuẩn đường ruột #động vật không xương sống biển #dịch bệnh san hô #lây nhiễm.
Phosphorus limitation of primary production in Florida Bay: Evidence from C:N:P ratios of the dominant seagrass Thalassia testudinum
Limnology and Oceanography - Tập 37 Số 1 - Trang 162-171 - 1992
Florida Bay is a shallow, seagrass‐dominated embayment on the southern tip of Florida. Variation of C, N, and P content of leaves of Thalassia testudinum was measured on two spatial scales: locally (10–100 m) in relation to a point source of nutrients associated with a bird colony in eastern Florida Bay and regionally (10– 100 km) across all of the bay. Locally, ...... hiện toàn bộ
Genome-wide and Caste-Specific DNA Methylomes of the Ants Camponotus floridanus and Harpegnathos saltator
Current Biology - Tập 22 Số 19 - Trang 1755-1764 - 2012
Literature review of Florida red tide: implications for human health effects
Harmful Algae - Tập 3 Số 2 - Trang 99-115 - 2004
Tổng số: 3,710   
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 10

Chủ đề khác

#nghiện chất

Nghiện chất là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#hình ảnh y khoa

Hình ảnh y khoa là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan

#tâm lý bệnh nhân

Tâm lý bệnh nhân là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan

#sợi thủy tinh

Sợi thủy tinh là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#bức xạ vi sóng

Bức xạ vi sóng là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#phẫu thuật giải áp

Phẫu thuật giải áp là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan

#máu tụ nội sọ tự phát

Máu tụ nội sọ tự phát là gì? Nghiên cứu khoa học liên quan

#el niño

El niño là gì? Các bài báo nghiên cứu khoa học liên quan

#gastrotricha

Gastrotricha là gì? Các bài nghiên cứu khoa học liên quan

#bệnh phấn trắng

Bệnh phấn trắng là gì? Các nghiên cứu khoa học liên quan


Xem thêm