Thực trạng kiến thức về an toàn thực phẩm của người chế biến thức ăn đường phố tại huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai năm 2021 - 2022
Tóm tắt
Mục tiêu: Mô tả kiến thức về an toàn thực phẩm (ATTP) của người chế biến thức ăn đường phố (TĂĐP). Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả, cắt ngang trên 140 người chế biến thức ăn (TA) chính tại cơ sở kinh doanh TĂĐP tại huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai năm 2021 - 2022. Kết quả: Tại huyện Chư Păh, trong đại dịch COVID-19, phần lớn cơ sở kinh doanh TĂĐP vẫn áp dụng hình thức tại chỗ (63,6%). Mặt hàng kinh doanh chủ yếu là ăn uống (85,7%). Người chế biến chính chủ yếu là nữ giới (79,3%) và chỉ trên một nửa (57,14%) đã từng được tập huấn về ATTP. Kiến thức về ATTP không đồng đều và không toàn diện. Đa số (90,0%) biết đến tác hại của TA nhiễm khuẩn, nhiễm độc nhưng chỉ 57,5% biết ngộ độc thực phẩm (NĐTP) có thể gây tử vong cho người sử dụng. Đa số biết đối tượng dễ bị NĐTP là trẻ em (92,86%) và phụ nữ mang thai (57,55%). Về kiến thức nguyên nhân gây NĐTP: do thức ăn ôi thiu, thực phẩm chứa chất độc (94,29%), nhưng chỉ một nhóm nhỏ biết nguyên nhân khác là do hóa chất, vi sinh vật (30,22%). Triệu chứng NĐTP đau đầu, buồn nôn được biết đến nhiều nhất (70%), sau đó đến đau bụng tiêu chảy (50%). Hầu hết (95,65%) đã biết báo cho cơ quan y tế khi có trường hợp NĐTP. Trong khi phần lớn (90%) đã biết yêu cầu dùng nước đá là phải được làm từ nguồn nước sạch nhưng chỉ một phần nhỏ (38,13%) biết phải được đựng trong bao bì sạch; 37,14% có kiến thức đúng về phụ gia thực phẩm. Tỷ lệ đạt chung trong số người chế biến TA tại các cơ sở kinh doanh TAĐP chỉ đạt 24,29%. Kết luận: Kiến thức về ATTP không đồng đều và không toàn diện. Vẫn còn một tỷ lệ nhỏ người chế biến TĂĐP thiếu kiến thức quan trọng về ATTP như TA bị ô nhiễm, bẩn, nguồn gây ô nhiễm TĂĐP vệ sinh môi trường và dụng cụ chế biến, bảo quản TĂĐP, vệ sinh nguồn nước và nguyên liệu thực phẩm. Đặc biệt là thiếu kiến thức về các dấu hiệu NĐTP. Tỷ lệ đạt chung trong số người chế biến TA tại tại các cơ sở kinh doanh TĂĐP thấp, trung bình cứ bốn người chế biến chính thì chỉ có một người có kiến thức về ATTP.