Pyscholoog in de verpleeghuiszorg: een veelzijdig vak

Dth - Tập 23 - Trang 165-171 - 2003
Anne Margriet Pot1, Truus Wilterdink
1Afdeling Verpleeghuisgeneeskunde, vumc, Amsterdam, The Netherlands

Tóm tắt

Gezondheidszorg wordt in toenemende mate ouderenzorg en dus ook verpleeghuiszorg. Verpleeghuiszorg is tegenwoordig niet meer gebonden aan de instelling ‘verpleeghuis’, maar wordt in toenemende mate in het verzorgingshuis en ziekenhuis, of thuis geboden. In dit artikel schetsen we de huidige verpleeghuiszorg en de rol van de psycholoog daarin. We bespreken onderwerpen als meervoudige ziektebeelden, multidisciplinair werken en psychologische hulpverlening gedurende het gehele zorgproces. Hierna komen psychodiagnostiek, psychotherapeutische behandelingsmogelijkheden en preventie aan de orde. Ten slotte wordt de noodzaak voor onderwijs en onderzoek aangestipt, met betrekking tot ouderen in het algemeen en ouderen die verpleeghuiszorg behoeven in het bijzonder.

Tài liệu tham khảo

Amory, F., & Hermsen, M. (2001). Videohulpverlening bij dementie. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Blom, M.J.B., & Jonker, K. (1999). Protocollaire behandeling van depressieve patiënten: Interpersoonlijke psychotherapie. In G.P.J. Keijsers, A. van Minnen & C.A.L. Hoogduin (red.), Protocollaire behandelingen in de ambulante geestelijke gezondheidszorg. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Dröes, R.M. (2001). Psychomotorische therapie voor ouderen met dementie. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Engel, M. (1997). Systeemtherapie bij ouderen. In M.T. Vink & P. Broek (1997), Relaties en de woonomgeving van ouderen. Een therapeutisch instrument (serie Psychologie en ouderen, deel 2). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Gallagher-Thompson, D., & Thompson, L.W. (1998). De toepassing van cognitieve gedragstherapie bij psychologische problemen in de derde levensfase. In S.H. Zarit & B.G. Knight (red.), Effectieve interventies in levensloopperspectief. Lisse: Swets & Zeitlinger. Geelen, R. (2003). Rationeel-Emotieve Theorie ter ondersteuning van verzorgenden. Denkbeeld, 15 (4), 14-18. Hamer, T. (1997). Mediatietherapie. De beste stuurlui staan aan wal. In M. Allewijn, F. de Groot, C. Hertogh, B. Miesen & I.H.J. Warners (red.), Leidraad Psychogeriatrie. Beter doen, deel 4. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Hamer, T., & Vink, M.T. (2001). Gedragsanalyse en ABC-training voor verzorgenden. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Hoek, J.F., Ribbe, M.W., Hertogh, C.M.P.M., & Vleuten, C.P.M. van der (2003). The role of the specialist physician in nursing homes: the Netherlands' experience. International Journal of Geriatric Psychiatry, 18, 244-249. Klerk, M.M.Y. de (2001). Rapportage Ouderen 2001. Veranderingen in de leefsituatie. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau (scp). Kruyver, I., Kerkstra, A. (1996). Behandelingsmethodieken voor psychogeriatrische verpleeghuisbewoners. Utrecht: nivel. Lange, J. de (2001). Belevingsgerichte zorg voor ouderen met dementie. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Linssen, A.C.G. (1998). Leren met lotgenoten. In M.T. Vink & P. Broek, Oud geleerd, oud gedaan. Gedragstherapie bij ouderen (serie Psychologie en ouderen, deel 3). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Miller, M.D., & Silberman, R.L. (1998) De toepassing van interpersoonlijke psychotherapie bij ouderen. In S.H. Zarit & B.G. Knight (red.), Effectieve interventies in levensloopperspectief. Lisse: Swets & Zeitlinger. Netwerk kleinschalig wonen voor dementerenden (2001). Kleinschalig wonen voor dementerenden. Een waaier aan ervaringen. Utrecht: sev/iwz. Nouws, H. (2001). Huiselijk en vertrouwd. Handreiking voor de bouw en inrichting van woonvoorzieningen voor dementerenden. Utrecht: nizw. Pot, A.M., & Falck, R. (2002). Diagnostiek van depressie: instrumenten en aandachtspunten. In M.T. Vink, R.P. Falck & B.T. Deelman (red.), Senioren en cva. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Pot, A.M., & Verburg, D. (2001). Begeleiding van familie. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Ploeg J.D., & Scholte, E.M. (2001). De gz-psycholoog in beeld. Amsterdam: Nederlands Instituut voor Pedagogisch en Psychologisch Onderzoek (nippo: intern rapport). Ribbe, M.W., Ljunggren, G., Steel, K., Topinkova, E., Hawes, C. Ikegami, N., et al. (1997). Nursing homes in 10 nations: a comparison between countries and settings. Age and Aging, 26, 3-12. Slaets, J. (2001). Behandeling zonder pillen: voortschrijdend inzicht rond effectiviteit. In: A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Smits, C. (2000). Het verleden nu beleven. Life review en reminiscentie. In M.T. Vink & P. Broek, Gevoelens zijn tijdloos. Belevingsgerichte interventies bij ouderen (serie Psychologie en ouderen, deel 4). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Vink, A. (2001). Muziektherapie als non-verbale behandelvorm bij dementie. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Vink, M.T. & Falck, R. (red. ) (in druk). Psychologie in de ouderenzorg. Een vak apart (serie Psychologie en ouderen, deel 7). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Weijnen, I.J.C. (1998). 't Is vast ‘K’...Individuele gedragstherapie. In: M.T. Vink & P. Broek, Oud geleerd, oud gedaan. Gedragstherapie bij ouderen (serie Psychologie en ouderen, deel 3). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Woods, R.T. (2001). De wetenschappelijke onderbouwing van psychosociale interventies. In A.M. Pot, P. Broek & R.M. Kok (red.), Gedrag van slag. Gedragsproblemen bij ouderen met dementie (serie Psychologie en ouderen, deel 5). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Zeiss, A.M., & Steffen, A. (1998). Gedragstherapeutische en cognitief-gedragstherapeutische interventies: een overzicht van sociaal leren. In S.H. Zarit & B.G. Knight (red.), Effectieve interventies in levensloopperspectief. Lisse: Swets & Zeitlinger.