Nguy cơ bị phù bạch huyết sau điều trị ung thư vú
Tóm tắt
Tỉ lệ mắc bệnh phù bạch huyết đã được nghiên cứu trên 200 bệnh nhân sau một loạt các phương pháp điều trị cho ung thư vú có thể phẫu thuật. Phù bạch huyết được đánh giá theo hai cách: chủ quan (ấn tượng của bệnh nhân và người quan sát) và khách quan (đo lường thể chất). Đo thể tích cánh tay ở vị trí 15 cm tính từ chỗ lồi ngoài khớp khuỷu là phương pháp chính xác nhất để đánh giá sự khác biệt về kích thước giữa cánh tay đã phẫu thuật và cánh tay bình thường. Các phép đo chu vi cánh tay không chính xác. Phù bạch huyết chủ quan có mặt ở 14% bệnh nhân trong khi phù bạch huyết khách quan (sự khác biệt về thể tích chi > 200 ml) có mặt ở 25,5% bệnh nhân. Các yếu tố độc lập góp phần vào sự phát triển của phù bạch huyết muộn chủ quan bao gồm phạm vi phẫu thuật nách (P < 0,05), xạ trị nách (P < 0,001) và tình trạng hạch bệnh lý (P < 0,10). Nguy cơ phát triển phù bạch huyết muộn không liên quan đến độ tuổi, trạng thái mãn kinh, thuận tay, phù bạch huyết sớm, các biến chứng phẫu thuật và xạ trị, tổng liều xạ trị, khoảng thời gian từ khi phát hiện, liệu pháp thuốc, phẫu thuật vú, xạ trị vú và giai đoạn T của khối u. Tỉ lệ mắc phù bạch huyết muộn chủ quan tương tự nhau sau xạ trị nách đơn thuần (8,3%), lấy mẫu nách cộng với xạ trị (9,1%) và làm sạch nách đơn thuần (7,4%). Tỉ lệ mắc sau làm sạch nách cộng với xạ trị cao đáng kể (38,3%, P < 0,001). Xạ trị nách nên tránh ở những bệnh nhân đã thực hiện làm sạch nách hoàn toàn.
Từ khóa
Tài liệu tham khảo
Jungi, 1981, The prevention and management of lymphoedema after treatment for breast cancer, Int Rehab Med, 3, 129
Handley, 1908, Lymphangioplasty: New method for relief of brawny arm of breast-cancer and for similar conditions of lymphatic origin, Lancet, i, 783, 10.1016/S0140-6736(00)67447-0
Lobb, 1949, Postmastectomy swelling of the arm with note on effect of segmental resection of axillary vein at time of radical mastectomy, West J Surg, 57, 550
Britton, 1962, Causes and treatment of postmastectomy lymphedema of the arm. Report of 114 cases, J Am Med Assoc, 180, 95, 10.1001/jama.1962.03050150001001
Leis, 1978, The Breast, 1st, 232
Hayward, 1984, A new approach to the conservative treatment of early breast cancer, Surgery, 95, 270
Veronesi, 1981, Comparing radical mastectomy with quadrantectomy, axillary dissection and radiotherapy in patients with small cancers of the breast, N Engl J Med, 305, 6, 10.1056/NEJM198107023050102
Osborne, 1984, Breast conservation in the treatment of early breast cancer. A 20 year follow up, Cancer, 53, 349, 10.1002/1097-0142(19840115)53:2<349::AID-CNCR2820530230>3.0.CO;2-B
Halsted, 1921, Swelling of the arm after operations for cancer of the breast – Elephatiasis Chirurgica – Its cause and prevention, Bull Johns Hopkins Hosp, 32, 309
Haagensen, 1971, Disease of Breast, 2nd, 718
Browse, 1985, Lymphoedema: Pathophysiology and classification, J Cardiovasc Surg, 26, 91
Mozes, 1982, The role of infection in post-mastectomy lymphedema, Surg Ann, 14, 73
Tsyb, 1981, Secondary limb edemas following irradiation, Lymphology, 14, 127
Kubik, 1980, The role of the lateral upper arm bundle and the lymphatic watersheds in the formation of collateral pathways in lymphedema, Acta Biol Acad Sci Hung, 31, 191
Veal, 1938, Pathologic basis for swelling of the arm following radical amputation of breast, Surg Gynecol Obstet, 67, 752
MacDonald, 1948, Resection of the axillary vein in radical mastectomy. Its relation to mechanism of lymphedema, Cancer, 1, 618, 10.1002/1097-0142(194811)1:4<618::AID-CNCR2820010408>3.0.CO;2-P
Mustard, 1961, Prevention of arm lymphedema following radical mastectomy, Ann Surg, 154, 282, 10.1097/00000658-196112000-00037
Lythgoe, 1982, Manchester regional breast study – 5 and 10 year results, Br J Surg, 69, 693, 10.1002/bjs.1800691202
Handley, 1969, Conservative radical mastectomy (Patey's operation), Ann Surg, 170, 880, 10.1097/00000658-196912000-00003
Devitt, 1964, The rational treatment for carcinoma of the breast?, Ann Surg, 160, 71, 10.1097/00000658-196407000-00010
Forrest, 1982, Simple mastectomy and axillary node sampling (Pectoral node biopsy) in the management of primary breast cancer, Ann Surg, 196, 371, 10.1097/00000658-198209000-00017
Fisher, 1985, Ten year results of a randomised clinical trial comparing radical mastectomy and total mastectomy with or without radiation, N Engl J Med, 312, 674, 10.1056/NEJM198503143121102
Cedermark, 1984, Breast conserving treatment for breast cancer in Stockholm, Sweden, 1977–1981, Cancer, 53, 1253, 10.1002/1097-0142(19840315)53:6<1253::AID-CNCR2820530606>3.0.CO;2-I
Romsdahl, 1983, Conservation surgery and irradiation as treatment for early breast cancer, Arch Surg, 118, 521, 10.1001/archsurg.1983.01390050005001
Wilhelm, 1974, Post-mastectomy lymphedema, Va Med Mon, 101, 465
Markowski, 1981, Lymphedema incidence after specific postmastectomy therapy, Arch Phys Med Rehabil, 62, 449
Bolin, 1980, Di-chromatic differential absorptiometry for assessment of lymphedema, Int J Nucl Med Biol, 7, 449, 10.1016/0047-0740(80)90052-2
Stewart, 1998, CAT scanning in the management of the lymphedematous limb, Immun Haem Res, 2, 241