Mô bệnh học ở cá: Đề xuất một phương thức đánh giá ô nhiễm môi trường nước
Tóm tắt
Ô nhiễm nước gây ra các thay đổi bệnh lý ở cá. Mô bệnh học, với vai trò là một chỉ báo việc tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm, thể hiện một công cụ hữu ích để đánh giá mức độ ô nhiễm, đặc biệt là đối với các ảnh hưởng dưới mức chết và mãn tính. Tuy nhiên, một phương pháp tiêu chuẩn hóa cho việc mô tả và đánh giá các thay đổi mô học, chủ yếu sử dụng trong cá nước ngọt, vẫn còn thiếu. Trong bài báo này, các tác giả hiện tại đề xuất một công cụ tiêu chuẩn để đánh giá các phát hiện mô học có thể áp dụng cho các cơ quan khác nhau. Phương pháp dựa trên hai yếu tố: (1) sự mở rộng của một thay đổi bệnh lý được đánh giá bằng 'giá trị điểm'; và (2) tầm quan trọng bệnh lý của sự thay đổi này được xác định là một 'hệ số quan trọng'. Tổng của các giá trị điểm và các hệ số quan trọng nhân với nhau của tất cả các thay đổi được chẩn đoán dẫn đến các chỉ số khác nhau. Với những chỉ số này, phân tích thống kê có thể được thực hiện. Các phương pháp đánh giá dành cho mang, gan, thận và da được mô tả.
Từ khóa
#ô nhiễm nước #mô bệnh học #cá nước ngọt #đánh giá ô nhiễm #thay đổi bệnh lý #phương pháp tiêu chuẩn #mang #gan #thận #daTài liệu tham khảo
Braunbeck T., 1992, (.) Regenbogenforelle und Zebrabärbling, zwei Modelle für verlängerte Toxizitätstests: Relative Empfindlichkeit, Art‐ und Organspezifität in der cytopathologischen Reaktion von Leber und Darm auf Atrazin, Schriftenreihe Verein Wasser, Boden, Lufthygiene, 89, 109
Bucke D., 1989, Methods for the Microbiological Examination of Fish and Shellfish, 69
1994) Methodologies for demonstrating pathological changes in flounder (Platichthys flesus). In:Diseases and Parasites of Flounder (Platichthys flesus) in the Baltic Sea(eds G. Bylund & L.‐G. Lönnström) pp. 131–145. Baltic Marine Biologists Publication no. 15 Turku/Abo.1996
Bucke D. Vethaak D. Lang T. Mellergaard S.(.).Common Diseases and Parasites of Fish in the North Atlantic: Training Guide for Identification. International Council for the Exploration of the Sea Techniques in Marine Environmental Sciences Copenhagen.
Bylund G.&Lönnström L.‐G.1994(.)Diseases and Parasites of Flounder (Platichthys flesus) in the Baltic Sea. Baltic Marine Biologists Publication no. 15 Turku/Abo.
Collier T.K., 1991, (.) Hepatic activities of xenobiotic metabolizing enzymes and biliary levels of xenobiotics in English sole (Parophrys vetulus) exposed to organic‐solvent extracts of marine sediments from contaminated and reference areas, Comparative Biochemistry and Physiology, 84, 291
Hinton D.E., 1990, Biomarkers of Environmental Contaminations, 17
Huggett R.J., 1992, Biomarkers
International Council for the Exploration of the Sea (ICES)1989.Methodology of Fish Disease Surveys.Cooperative Research Report of the International Council for the Exploration of the Sea no. 166 Copenhagen.
International Council for the Exploration of the Sea (ICES)1997.Special Meeting on the Use of Liver Pathology of Flatfish for Monitoring Biological Effects of Contaminants.International Council for the Exploration of the Sea Copenhagen.
Johnson L.L. Stehr C.M. Olson O.P. Myers M.S. Pierce S.M. McCain B.B. Varanasi U.1992(.) National status and trends program national benthic surveillance project: Northeast Coast fish histopathology and relationship between lesions and chemical contaminants (1987–89).US Department of Commerce NOAA Technical Memorandum NMFS‐NWFSC‐4.
McCarthy J.F., 1990, Biomarkers of Environmental Contaminations
1994) Toxicopathic hepatic lesions and other biomarkers of exposure to chemical contaminants in marine bottomfish species from the northeast and Pacific coast U.S.A. In:Diseases and Parasites of Flounder (Platichthys flesus) in the Baltic Sea(eds G. Bylund & L.‐G. Lönnström) pp. 81–98. Baltic Marine Biologists Publication no. 15 Turku/Abo.1992
Myers M.S. Olson O.P. Johnson L.L. Stehr C.S. Hom T. Varanasi U.(.) Hepatic lesions other than neoplasms in subadult flatfish from Puget Sound Washington: relationships with indices of contaminant exposure.Marine Environmental Research 34 4551.
Myers M.S. Stehr C.M. Olson O.P. Johnson L.L. McCain B.B. Chan S.‐L. Varanasi U.1993(.) National status and trends program national benthic surveillance project: Pacific Coast fish histopathology and relationships between toxicopathic lesions and exposure to chemical contaminants for cycles I to V (1984–88).US Department of Commerce NOAA Technical Memorandum NMFS‐NWFSC‐4.
Poleksic V., 1994, Sublethal and Chronic Effects of Pollutants on Freshwater Fish, 339
Sindermann C.J., 1979, (.) Pollution‐associated diseases and abnormalities of fish and shellfish: a review, Fishery Bulletin,, 76, 717
Susani L. Mearns A. Long E.1986NOAA.Quality Assurance Program Workshop on Marine Fish Histopathology.CEAB Pacific Office Seattle WA.
Takashima F.&Hibiya T.1995An Atlas of Fish Histology. Kodansha.Gustav Fischer‐Verlag Tokyo Stuttgart.
Triebskorn R. Köhler H.‐R. Honnen W. Schramm M. Adams S.M. Müller E.F.1997(.) Induction of heat shock proteins changes in liver ultrastructure and alterations of fish behavior: are these biomarkers related and are they useful to reflect the state of pollution in the field?Journal of Aquatic Ecosystems Stress and Recovery 6 5773.11994) The use of mesocosms to study disease in flounder (Platichthys flesus). In:Diseases and Parasites of Flounder (Platichthys flesus) in the Baltic Sea(eds G. Bylund & L.‐G. Lönnström) pp. 121–129. Baltic Marine Biologists Publication no. 15 Turku/Abo.