Tình trạng hiện tại của việc nuôi tôm nước ngọt ở Việt Nam và sự phát triển, chuyển giao công nghệ sản xuất giống

Fisheries Science - Tập 72 - Trang 1-12 - 2006
Nguyen Thanh Phuong1, Tran Ngoc Hai1, Tran Thi Thanh Hien1, Tran Van Bui1, Do Thi Thanh Huong1, Vu Nam Son1, Yoshinori Morooka2, Yutaka Fukuda2, Marcy N. Wilder2
1College of Aquaculture and Fisheries, Cantho University, Can Tho City, Vietnam
2Japan International Research Center for Agricultural Sciences, Tsukuba, Ibaraki, Japan

Tóm tắt

Tại Việt Nam, tôm càng xanh Macrobrachium rosenbergii đang ngày càng trở thành một loài đối tượng quan trọng, vì mô hình nuôi trồng, đặc biệt là trong ruộng lúa, được coi là có tiềm năng nâng cao thu nhập cho những nông dân nghèo. Sản lượng tôm M. rosenbergii dựa trên nuôi trồng thủy sản đã đạt hơn 10.000 tấn mỗi năm vào năm 2002, tăng từ khoảng 2.500 tấn kể từ những năm 1990. Cho đến gần đây, sự thiếu hụt nguồn giống ổn định đã là một trở ngại quan trọng cho việc mở rộng và phát triển nuôi trồng tôm M. rosenbergii, nhưng những nghiên cứu tích lũy về nuôi ấu trùng, đặc biệt là trong những năm 1990, đã dẫn đến sự phát triển của công nghệ sản xuất giống mới dựa trên hệ thống ‘nước xanh tĩnh được cải tiến’. Sau khi được truyền bá bởi nỗ lực của các cơ quan tỉnh, các nhà sản xuất giống và nông dân, ngành sản xuất giống tôm nước ngọt đã phát triển nhanh chóng ở đồng bằng sông Cửu Long với hơn 90 trại giống sản xuất 76,5 triệu ấu trùng vào năm 2003. Điều này được coi là đã ảnh hưởng đến sự mở rộng của mô hình nuôi tôm trong ruộng lúa ở đồng bằng sông Cửu Long, dẫn đến sản lượng nuôi trồng thủy sản gia tăng trong khu vực. Bài báo này tổng quan về tình trạng hiện tại của việc nuôi tôm nước ngọt ở Việt Nam và bối cảnh lịch sử, đồng thời trình bày một đánh giá kinh tế - xã hội về việc thực hiện công nghệ sản xuất giống.

Từ khóa

#tôm nước ngọt #Macrobrachium rosenbergii #nuôi trồng thủy sản #công nghệ sản xuất giống #phát triển nông thôn

Tài liệu tham khảo

Ministry of Fisheries. Aquaculture Achievements in 2002 and Implementation Plan for 2003. Government of Vietnam Ministry of Fisheries, Hanoi. 2003 (in Vietnamese). Ministry of Fisheries. Aquaculture Achievements in 2004 and Implementation Plan for 2005. Government of Vietnam Ministry of Fisheries, Hanoi. 2005 (in Vietnamese). Tiep NN. Quality and solutions for sustainable development of catfish production. National Conference on Quality and Trade Name for Catfishes of Vietnam. Angiang Province, December 14–15, 2004. Government of Vietnam Ministry of Fisheries, Long Xuyen. 2004 (in Vietnamese). Mieng TT. Issues on planning and management for catfish production to the year 2010. National Conference on Quality and Trade Name for Catfishes of Vietnam. Angiang Province, December 14–15, 2004. Government of Vietnam Ministry of Fisheries, Long Xuyen. 2004 (in Vietnamese). Hanh DD. Continuous growth of the Vietnamese fisheries sector in 2004. Fish. Mag. 2005; 1: 3–5 (in Vietnamese). Government of Vietnam. Approval of Aquaculture Development Plan Period from 1999–2010, Decree no. 224/1999/QD-TTg. Government of Vietnam, Hanoi. 1999 (in Vietnamese). Government of Vietnam. Restructuring of Agricultural Production and Its Products Consumption, Decree no. 09/2000/NQ-CP. Government of Vietnam, Hanoi. 2000 (in Vietnamese). Thang NV. Giant Freshwater Prawn Farming. Agricultural Publishing House, Ho Chi Minh City. 1995 (in Vietnamese). Hien TTT, Minh TH, Phuong NT, Wilder MN. Current status of freshwater prawn culture in the Mekong River Delta of Vietnam. JIRCAS J. 1998; 6: 89–100. Ang KJ, Cheah SH. Juvenile production of the Malaysian giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii de Man) using modified stagnant ‘green water’ system. In: Chan HH (ed.) Development and Management of Tropical Living Aquatic Resources. Universiti Pertanian Malaysia, Malaysia. 1987; 141–144. New MB, Valenti WC. Freshwater Prawn Farming: The Farming of Macrobrachium rosenbergii. Blackwell Science, Oxford. 2000. FAO, World production of fish, crustaceans and mollusks, etc., by principal species. FAO Fisheries Department Statistical Databases and Software, Yearbook of Fisheries Statistics; Summary Tables. 2002. Available from URL: http:// www.fao.org/ Phuong NT, Duc PM, Son VN, Bui TV, Nguyet ATA. Application of high technologies for quality improvement of catfish, tilapia and giant freshwater prawn products and reduction of their production costs. Report submitted to An Giang Department of Science and Technology, Long Xuyen, 2004 (in Vietnamese). New MB. Farming Freshwater Prawns: A Manual for the Culture of Giant Freshwater Prawn (Macrobrachium rosenbergii). Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, 2002. Phuong NT, Tuan NA, Hien TTT, Hai TN, Wilder MN, Ogata HY, Sano M, Maeno Y. Development of freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) seed production and culture technology in the Mekong Delta of Vietnam: a review of the JIRCAS project at Cantho University. JIRCAS Working Report 2003; 26: 39–47. Wilder MN, Fukuda Y. Development of freshwater prawn seed production technology in the Mekong Delta region of Vietnam. Yoshoku (Aquaculture Monthly) 2002; 39: 98–101 (in Vietnamese). Hien TTT, Hai TN, Phuong NT, Ogata HY, Wilder MN. The effects of dietary lipid sources and lecithin on the production of giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) larvae in the Mekong Delta region of Vietnam. Fish. Sci. 2005; 71: 279–286. Phuong NT, Hai TN, Hien TTT, Wilder MN. Giant Freshwater Prawn (Macrobrachium rosenbergii) Seed Production: Principles and Practices. Agricultural Publishing House, Hanoi. 2003 (in Vietnamese). Thang NV. Studies on biological characteristics and seed production of giant freshwater prawn (Macrobrachium rosen bergii) in the southern part of Vietnam. PhD Thesis. Fisheries University, Nha Trang, 1993 (in Vietnamese). Tinh NV. Status of prawn seed production of the Vung Tau Prawn Research Center during the past few years. Conference on Development of Giant Freshwater Prawn Production in the Southern Part of Vietnam, An Giang Province, May 29, Long Xuyen, 1999 (in Vietnamese). Hung NQ, Phuc TT. Report of the giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) technology transfer project for some provinces of the southern part of Vietnam. Conference on Development of Giant Freshwater Prawn Production in the Southern Part of Vietnam, An Giang Province, May 29, Long Xuyen, 1999 (in Vietnamese). Yen PT, Macrobrachium Rosenbergii seed production in Vietnam: an examination of the performance of broodstock and larvae from sources in Thailand and Vietnam. Msc. Thesis Asian Institute of Technology, Bangkok. 1999. Phuc TT, Hung NQ, Thanh V, Van NTK, Quyen L, Nhut N, Lich HT, Thao NTT. Technical improvement and production cost reduction for giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) seed production in the Mekong River Delta, Report submitted to Ministry of Fisheries, Vietnam, Hanoi. 2001 (in Vietnamese). Phuong NT, Hai TN, Hien TTT, Oanh DTH, Yen NLH, Viet TV. Transfer of giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) seed production technology. Report submitted to the National Fisheries Extension Center, Hanoi. 2003 (in Vietnamese). Phuong NT, Hien TTT, Hai TN, Liem PT, Yen NLH, Viet HV, Bui TV, Hang BTB. Studies to complete the technical package of giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) seed production using the modified stagnant green water system. Report submitted to the SUFA project, Hanoi. 2002 (in Vietnamese).