Nội dung được dịch bởi AI, chỉ mang tính chất tham khảo
Ngày tháng chéo trong khảo cổ học: một sơ đồ chính thức
Tóm tắt
Ngày tháng chéo là phương pháp chuẩn mà các nhà khảo cổ học sử dụng để xác định niên đại của các bối cảnh khảo cổ không xác định tuổi dựa trên các bối cảnh song song có tuổi xác định. Dù có tầm quan trọng, nhưng ngày tháng chéo trong khảo cổ học có vẻ như vẫn thiếu một mô hình toán học phù hợp và một phương pháp chính xác. Bài báo này đề xuất một định nghĩa chính thức về ngày tháng chéo và bàn luận về độ phức tạp cũng như những hạn chế của nó. Chúng tôi định nghĩa khái niệm “sự truyền bá theo thời gian” giữa các khoảng thời gian và đặc trưng hóa cơ chế của nó dựa trên các loại đồng bộ khác nhau. Chúng tôi thảo luận về khái niệm đồng thời trong khảo cổ học, xác định những hạn chế cố hữu của nó khi thực hiện ngày tháng chéo và đề xuất hai giải pháp thực tiễn để giải quyết những hạn chế này. Tiếp theo, chúng tôi trình bày một sơ đồ toàn diện để mô hình hóa các ứng dụng ngày tháng chéo trong thực tế, dựa trên phần mềm ChronoLog gần đây (chrono.ulb.be). Cuối cùng, chúng tôi minh họa các khái niệm này thông qua một nghiên cứu trường hợp thực tiễn từ khảo cổ học Thời kỳ đồng của Aegean: Mộ 4 tại Sellopoulo (Crete) và bộ sưu tập phong phú của nó kết nối các niên đại của Crete, Hy Lạp Mycenaean, và Ai Cập.
Từ khóa
#khảo cổ học #ngày tháng chéo #truyền bá thời gian #đồng bộ #niên đại #mô hình hóaTài liệu tham khảo
Bietak M (2013) Antagonisms in historical and radiocarbon chronology. In: Shortland AJ, Bronk Ramsey C (eds) Radiocarbon and the chronologies of ancient Egypt. Oxbow, Oxford, pp 76–109
Brandl B, Bunimovitz S, Lederman Z (2013) Beth-Shemesh and Sellopoulo: two commemorative scarabs of Amenhotep III and their contribution to Aegean chronology. Annu Br Sch at Athens 108(1):67–95. https://doi.org/10.1017/S0068245413000075
Bunimovitz S, Lederman Z, Hatzaki E (2013) Knossian gifts? Two Late Minoan IIIA1 cups from Tel Beth-Shemesh. Israel Annu Br Sch at Athens 108(1):51–66. https://doi.org/10.1017/S0068245413000087
Cline E (1987) Amenhotep III and the Aegean: a reassessment of Egypto-Aegean relations in the 14th Century B.C. Orientalia 56(1):1–36
Cline E (2011) Sailing the Great Green Sea? Amenhotep III’s “Aegean List” from Kom el- Hetan Once More. Ancient Egypt Interconnect 3(2):6–11. https://doi.org/10.2458/azu_jaei_v03i2_cline
Falk DA (2020) Computer analytics in chronology testing and its implications for the date of the Exodus. In: Averbeck RE, Younger KL (eds) “An excellent fortress for his armies, a refuge for the people”, Egyptological, Archaeological, and Biblical Studies in Honor of James K. Hoffmeier. Pennsylvania State University Press, University Park, pp 99–111
Friedrich WL, Kromer B, Friedrich M, Heinemeier J, Pfeiffer T, Talamo S (2006) Santorini eruption radiocarbon dated to 1627–1600 B.C. Science 312:5773–548. https://doi.org/10.1126/science.1125087
Geeraerts G, Levy E, Pluquet F (2017) Models and algorithms for chronology. In: Schewe S, Schneider T, Wijsen J (eds) 24th International Symposium on Temporal Representation and Reasoning (TIME 2017). Vol. 90 of Leibniz International Proceedings in Informatics (LIPIcs). Schloss Dagstuhl–Leibniz-Zentrum Fuer Informatik, Dagstuhl, pp 13:1–13:18. https://doi.org/10.4230/LIPIcs.TIME.2017.13
Georganas I (2018) ‘Warrior graves’ vs. warrior graves in the Bronze Age Aegean. In: Horn C, Kristiansen K (eds) Warfare in Bronze Age Society. Cambridge University Press, Cambridge, pp 189–197. https://doi.org/10.1017/9781316884522.013
Hallager BP (1988) Mycenaean pottery in LM III A1 deposits at Khania, western Crete. In: French EB, Wardle KA (eds) Problems in Greek Prehistory: Papers Presented at the Centenary Conference of the British School of Archaeology at Athens, Manchester, April 1986. Bristol Classical Press, Bristol, pp 173–181
Holst MK (2004) Complicated relations and blind dating: formal analysis of relative chronological structures. In: Buck CE, Millard AR (eds) Tools for Constructing Chronologies. Springer, London, pp 129–147
Kitchen KA (1987) The basics of Egyptian chronology in relation to the Bronze Age. In: Åström P (ed.) High, middle or low? Acts of an international colloquium on absolute chronology held at the University of Gothenburg 20th–22nd August 1987, Part 1. Paul Åströms Förlag, Gothenburg, pp 37–55
Levy E, Piasetzky I, Finkelstein I (2020) Strata, scarabs and synchronisms: a framework for synchronizing strata and artifacts. Journal of Computer Applications in Archaeology 3(1):1–17. https://doi.org/10.5334/jcaa.41
Levy E, Geeraerts G, Pluquet F, Piasetzky E, Fantalkin A (2021) Chronological networks in archaeology: a formalised scheme. J Archaeol Sci 127:1–27. https://doi.org/10.1016/j.jas.2020.105225
Levy E, Finkelstein I, Martin M, Piasetzky E (in press) The date of appearance of Philistine pottery at Megiddo: a computational approach. Bulletin of the American Schools of Oriental Research
Lucas G (2015) Archaeology and Contemporaneity. Archaeol Dialogues 22(1):1–15. https://doi.org/10.1017/S1380203815000021
Manning SW (1999) A test of time. Oxbow Books, Oxford
Manning SW, Höflmayer F, Moeller N, Dee MW, Bronk Ramsey C, Fleitmann D, Higham T, Kutschera W, Wild EM (2014) Dating the Thera (Santorini) eruption: archaeological and scientific evidence supporting a high chronology. Antiquity 88:1164–1179. https://doi.org/10.1017/S0003598X00115388
Manning SW, Wacker L, Büntgen U, Bronk Ramsey C, Dee MW, Kromer B, Lorentzen B, Tegel W (2020a) Radiocarbon offsets and Old World chronology as relevant to Mesopotamia, Egypt, Anatolia and Thera (Santorini). Sci Rep 10:13785. https://doi.org/10.1038/s41598-020-69287-2
Manning SW, Kromer B, Cremaschi M, Dee MW, Friedrich R, Griggs C, Hadden CS (2020b) Mediterranean radiocarbon offsets and calendar dates for prehistory. Sci Adv 6(12):eaaz1096. https://doi.org/10.1126/sciadv.aaz1096
McGeorge PJP (1983) The Minoans: demography, physical variations and affinities. Dissertation, University of London
Petrie WMF (1904) Methods & Aims in Archaeology. Macmillan, New York
Popham MR (1973) Sellopoulo Tomb 4, Some Aspects of the Finds. In: Πεπραγμένα του Γ’ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου. Athens, pp. 268–273
Popham MR, Catling EA, Catling HW (1974) Sellopoulo Tombs 3 and 4, Two Late Minoan Graves near Knossos. Annu Br Sch at Athens 69:195–257. https://doi.org/10.1017/S0068245400005542
Warren P, Hankey V (1989) Aegean Bronze Age Chronology. Bristol Classical Press, Bristol
Warren P (2010) The date of the Late Bronze Age eruption of Santorini on the basis of the historical chronology. Pasiphae 4:67–72
Whitley J (2002) Objects with attitude: biographical facts and fallacies in the study of Late Bronze Age and Early Iron Age warrior graves. Camb Archaeol J 12:217–232. https://doi.org/10.1017/S0959774302000112
Wiener MH (1998) The absolute chronology of Late Helladic III A2. In: Balmuth MS, Tykot RH (eds), Sardinian and Aegean chronology: towards the resolution of relative and absolute dating in the Mediterranean. Proceedings of the International Colloquium ‘Sardinian Stratigraphy and Mediterranean Chronology’ Tufts University, Medford, Massachusetts, March 17–19, 1995. Oxbow Books, Oxford, pp 309–319
Wiener MH (2003) The absolute chronology of Late Helladic III A2 revisited. Annu Br Sch at Athens 98:239–250. https://doi.org/10.1017/S0068245400016865
Wigley TML, Jones PD, Briffa KR (1987) Cross-dating methods in dendrochronology. J Archaeol Sci 14(1):51–64. https://doi.org/10.1515/9783110628371-005
Yasur-Landau A (2004) The chronological use of imported Mycenaean pottery in the Levant: towards a methodological common ground. Egypt Levant 14:339–346. https://doi.org/10.1553/AEundL14