Những tiến bộ trong dịch tễ học, sinh bệnh học và quản lý bệnh lý thần kinh ngoại vi do đái tháo đường
Tóm tắt
Bệnh lý thần kinh ngoại vi do đái tháo đường (DPN) ảnh hưởng đến lên tới 50% bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường và là một nguyên nhân chính gây bệnh tật cũng như tăng tỷ lệ tử vong. Những biểu hiện lâm sàng của bệnh bao gồm các triệu chứng đau thần kinh và sự giảm nhạy cảm, điều này gia tăng nguy cơ bị bỏng, chấn thương và loét chân.
Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng kiểm soát đường huyết kém, thời gian mắc bệnh đái tháo đường, tăng lipid máu (đặc biệt là tăng triglyceride), tỷ lệ bài tiết albumin cao và béo phì là những yếu tố nguy cơ đối với sự phát triển của DPN.
Mặc dù hiện nay đã có bằng chứng mạnh mẽ về tầm quan trọng của bệnh lý vi mạch thần kinh trong sinh bệnh học của DPN, nhưng các yếu tố nguy cơ đối với DPN đau vẫn chưa được biết đến. Tuy nhiên, những bằng chứng mới nổi liên quan đến các tương quan trung ương của DPN đau hiện đang được hỗ trợ bởi hình ảnh não.
Chẩn đoán DPN bắt đầu bằng việc thu thập lịch sử cẩn thận về các triệu chứng cảm giác và vận động. Chất lượng và mức độ nghiêm trọng của cơn đau thần kinh nếu có nên được đánh giá bằng một thang đo phù hợp. Khám lâm sàng nên bao gồm kiểm tra bàn chân và đánh giá các phản xạ cũng như phản ứng cảm giác đối với rung động, chạm nhẹ, châm chích và sợi đơn 10 gram.
Kiểm soát đường huyết và giải quyết các nguy cơ tim mạch hiện nay được coi là quan trọng trong quản lý tổng thể đối với bệnh nhân có triệu chứng thần kinh. Điều trị thuốc cho DPN đau bao gồm các hợp chất tricyclic, chất ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine (ví dụ: duloxetine), thuốc chống co giật (ví dụ: pregabalin), opioid, chất ổn định màng, chất chống oxy hóa alpha lipoic acid và các thuốc khác. Trong 7 năm qua, những tác nhân mới với ít tác dụng phụ hơn có thể đã xuất hiện. Quản lý bệnh nhân có triệu chứng đau thần kinh cần được điều chỉnh theo yêu cầu của từng cá nhân và sẽ phụ thuộc vào sự hiện diện của các bệnh lý đi kèm khác. Tài liệu liên quan đến điều trị kết hợp là rất hạn chế.
Từ khóa
Tài liệu tham khảo
http://www.idf.org/diabetesatlas/diabetes‐and‐impaired‐glucose‐tolerance
Wilkinson ID, 2007, Functional MRI and response to pain in diabetic neuropathy, Diabet Med, 24, P187
Selvarajah D, 2011, Diabetologia, 1, S81