Tạp chí Khoa học Xã hội, Nhân văn và Giáo dục Trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng

Bài báo này trình bày khái niệm năng lực (NL) ngữ pháp tiếng Việt, từ đó xác định quy trình thiết kế thang đo NL ngữ pháp tiếng Việt dành cho học sinh người dân tộc thiểu số (HS DTTS). Việc xác định được chuẩn đánh giá NL ngữ pháp sẽ giúp cho giáo viên (GV) thuận lợi hơn khi truyền thụ kiến thức cho học sinh (HS) và có những phương pháp dạy học phù hợp để có thể phát triển NL người học. Căn cứ tình hình thực tế của việc dạy học tiếng Việt như là ngôn ngữ (NN) thứ 2, chuẩn đánh giá NL ngữ pháp tiếng Việt được chúng tôi mô tả cụ thể thành 6 bậc. NL ngữ pháp được cấu thành từ 3 thành tố: NL nhận diện và phân tích và sử dụng các cấu trúc ngữ pháp; NL nhận diện và phân tích bình diện ngữ nghĩa và ngữ dụng của cấu trúc ngữ pháp; NL vận dụng các cấu trúc ngữ pháp trong những bối cảnh giao tiếp cụ thể,... Mỗi thành tố được cụ thể hoá thành những chỉ số hành vi và bộ các tiêu chí biểu hiện đáp ứng các chỉ số hành vi đó. Thang đo sau khi thiết kế được sử dụng làm căn cứ để xây dựng các công cụ đánh giá NL ngữ pháp của HS DTTS trong dạy học Tiếng Việt.

Âm nhạc truyền thống Quảng Nam - Đà Nẵng mang đặc trưng của nghệ thuật âm nhạc cổ truyền Việt Nam cũng như của phương Đông. Vượt qua thử thách của không gian và thời gian, những loại hình âm nhạc truyền thống tại đây vẫn giữ được những nét riêng, nét độc đáo. Đó là vốn quý, là di sản văn hóa phi vật thể của bao thế hệ cha ông đã gìn giữ và lưu truyền. Trách nhiệm bảo tồn và phát huy giá trị của những loại hình âm nhạc truyền thống này là vấn đề cấp thiết đặt ra không chỉ cho ngành văn hóa mà còn cho cả xã hội. Bài viết này sẽ tập trung làm rõ lịch sử, bản sắc và giá trị của nghệ thuật âm nhạc truyền thống Quảng Nam - Đà Nẵng; đồng thời, đề xuất một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị của nghệ thuật âm nhạc truyền thống tại đây.

Yêu nước là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, truyền thống ấy kết tinh sâu sắc ở các di tích lịch sử cách mạng. Thành phố Đà Nẵng hiện có 30 di tích lịch sử cách mạng. Mỗi di tích ghi dấu những sự kiện lịch sử riêng, nhưng tựu trung lại hệ thống di tích đều bao quát và phản ánh những nội dung cơ bản về truyền thống yêu nước Việt Nam. Hệ thống di tích lịch sử cách mạng ở thành phố Đà Nẵng có giá trị to lớn về nhiều mặt. Đây là những minh chứng sống động giúp chúng ta truyền dạy cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau những bài học đạo đức, học làm người, những bài học về lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Qua đó giúp các em nhận thức được giá trị của độc lập, tự do; biết trân trọng, tự hào về truyền thống yêu nước và đóng góp sức lực của mình vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tỉnh Đắk Lắk đã triển khai thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy tiếng nói, chữ viết của đồng bào dân tộc bản địa (dân tộc Ê-đê). Ở xã Ea Hồ, tiếng Ê-đê được đưa vào giảng dạy từ năm 1981, áp dụng đối với các em học sinh (HS) tiểu học từ lớp 3 đến lớp 5. Tuy nhiên, đội ngũ giáo viên dạy tiếng Ê-đê còn thiếu về số lượng, yếu về chuyên môn. Với xu hướng suy nghĩ không cần học chữ viết Ê-đê vì học nhưng không sử dụng, các em HS dần trở nên không có hứng thú tìm hiểu ngôn ngữ, văn hóa dân tộc mình. Bài viết sẽ tập trung phân tích thực trạng, nguyên nhân, tác dụng của việc sử dụng tiếng Ê-đê và giải pháp khắc phục nhằm cung cấp cho người đọc một cái nhìn sâu hơn, đa chiều hơn về con người đồng bào Ê-đê ngày nay tại xã Ea Hồ, huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk.

Tác phẩm phỏng vấn là cuộc đối thoại giữa người hỏi là nhà báo và đối tượng được phỏng vấn về sự kiện, vấn đề thời sự hoặc nhân vật mà công chúng quan tâm thông qua hệ thống câu hỏi và câu trả lời. Căn cứ vào hình thức câu hỏi (ngôn ngữ trong câu hỏi) và nội dung câu hỏi (thông tin trong câu hỏi), có thể chia thành các dạng cơ bản: câu hỏi đóng, câu hỏi mở, câu hỏi kiểm tra, câu hỏi phản biện. Khi nghiên cứu tác phẩm phỏng vấn báo in trên Báo Đà Nẵng năm 2017 & 2018, chúng tôi nhận thấy câu hỏi mở và câu hỏi kiểm tra xuất hiện với tần suất, mức độ cao; câu hỏi đóng và câu hỏi phản biện xuất hiện ít. Một số câu hỏi còn mang tính khuôn mẫu, dài dòng. Bài viết cũng đưa ra một số gợi ý nâng cao chất lượng tác phẩm phỏng vấn nhằm thu hút sự chú ý của độc giả.

Dạy học hướng vào người học, lấy người học làm trung tâm là luận điểm then chốt của lí luận dạy học hiện đại. Một trong những đặc điểm phản ánh bản chất của lí thuyết kiến tạo chính là quan điểm tri thức được kiến tạo một cách tích cực bởi chủ thể nhận thức, chứ không phải được tiếp thu một cách thụ động từ môi trường bên ngoài. Sử dụng những hình ảnh trực quan để hỗ trợ việc dạy học toán là vấn đề được nhiều nhà giáo dục toán quan tâm, khai thác trong xu hướng hiện nay nhằm tích cực hóa hoạt động khám phá và kiến tạo tri thức của học sinh, nâng cao năng lực tư duy sáng tạo. Bài báo trình bày một số cách sử dụng diện tích hình phẳng, độ dài đoạn thẳng và các quy trình lặp để biểu diễn cho các số, hỗ trợ việc dạy học các tính chất toán học theo định hướng của lí thuyết kiến tạo, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Tác phẩm phỏng vấn trình bày cuộc đối thoại giữa người hỏi (nhà báo) và người trả lời (đối tượng được phỏng vấn) về sự kiện, vấn đề thời sự hoặc nhân vật mà công chúng quan tâm. Đối tượng được phỏng vấn bao gồm cán bộ quản lí, chuyên gia, thường dân và người nổi tiếng là thành tố quan trọng cấu thành tác phẩm phỏng vấn. Khi nghiên cứu tác phẩm phỏng vấn báo in trên Báo Đà Nẵng, chúng tôi nhận thấy cán bộ quản lí xuất hiện với tần suất ở mức độ cao. Chuyên gia và thường dân xuất hiện với tỉ lệ thấp và không có chân dung người nổi tiếng. Từ đó, chúng tôi gợi ý một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng tác phẩm phỏng vấn bằng việc tăng cường tiếng nói người dân nhằm tăng tính dân chủ cho báo chí và người nổi tiếng nhằm tăng tính sinh động cho tác phẩm phỏng vấn.

Trong sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ của của nhân dân Việt Nam, Rumani là quốc gia có nhiều hoạt động giúp đỡ, ủng hộ bao gồm cả về kinh tế và các hoạt động ngoại giao. Từ năm 1966 đến năm 1973, Rumani đã tranh thủ vị thế của mình nỗ lực thực hiện các hoạt động ngoại giao với Hoa Kỳ về vấn đề chiến tranh ở Việt Nam. Với việc sử dụng các phương pháp tổng hợp và phân tích các nguồn tư liệu, bài báo sẽ làm nổi bật những nỗ lực ngoại giao của Rumani với Hoa Kỳ trong tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho vấn đề Việt Nam. Kết quả nghiên cứu sẽ là một nguồn tài liệu tham khảo cần thiết trong nghiên cứu về sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân Việt Nam.

Khi nghiên cứu về lĩnh vực xe tự hành, mỗi nhà sản xuất, mỗi dự án đều có các đề xuất về cấu trúc điều khiển khác nhau nhưng vẫn tồn tại một kiến trúc chung cho hoạt động của xe tự hành. Dựa trên kiến trúc này mà các nhà phát triển đưa ra kế hoạch cho sản phẩm của mình. Tuy nhiên, với những khó khăn và thách thức về mặt kĩ thuật, công nghệ và pháp lí nên các nhà phát triển vẫn chưa có được giải pháp hiệu quả để xe tự hành có thể hoạt động trên đường công cộng. Do đó, với mục tiêu tăng cường khả năng lập kế hoạch xác định đường đi dựa trên các thông tin nhận được từ hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông và các phương tiện khác trên đường thông qua các thiết bị cảm biến và hệ thống thu nhận tín hiệu, các kĩ thuật xác định đường đi và điều khiển chuyển động khác nhau sẽ được thiết lập dựa trên các thông tin thu nhận được thông qua các thiết bị cảm biến và hệ thống thu nhận tín hiệu trên xe tự hành, tạo điều kiện cho xe tự hành có thể hoạt động trong môi trường hỗn hợp với các chiến lược nhằm cải thiện hiệu năng và tối ưu quá trình hoạt động của xe. Trong bài báo này, chúng tôi đánh giá các kĩ thuật thiết lập đường đi đã được nghiên cứu trong thời gian qua, từ đó đề xuất giải pháp và hướng nghiên cứu ứng dụng về bài toán xe tự hành.

Tiến cử nhân tài là một chính sách thường được các triều đại phong kiến Việt Nam sử dụng bên cạnh con đường khoa cử nhằm không bỏ sót người tài vì một lí do nào đó mà không dự thi và đang ẩn dật trong nhân dân. Dưới triều Nguyễn, chính sách này được sử dụng khá hiệu quả với không ít người tài xuất thân từ con đường tiến cử được lưu danh tên tuổi như Nguyễn Đăng Tuân, Thân Văn Quyền, Phan Huy Chú, Nguyễn Tri Phương… Nhìn lại chính sách này với những ưu điểm, hạn chế của nó sẽ gợi mở những kinh nghiệm hữu ích cho công tác cán bộ hiện nay.