Tạp chí Khoa học và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng

Bài báo miêu tả thiết kế bộ điều khiển (BDK) mờ dựa trên tín hiện cảm biến từ robot di động nhằm giúp robot có thể di chuyển tránh chướng ngại vật. Trong các thí nghiệm, ngõ vào của BDK là tín hiệu nhận được từ cảm biến siêu âm lắp trên robot; ngõ ra là vận tốc mong muốn. Bộ luật điều khiển mờ được thiết kế bằng phương pháp lỗi và thử nghiệm (trial and error). Thí nghiệm được mô phỏng trên phần mềm chuyên dụng về điều khiển robot di động. Mục tiêu đạt được cho BDK là giúp robot có thể tự ra quyết định khi di chuyển tránh để không va chạm trong môi trường có chướng ngại vật động cũng như trong mê cung có một lối vào một lối ra. Kết quả mô phỏng cũng đánh giá tính khả thi, tính ổn định và khả thi khi áp dụng BDK mờ vào môi trường thực tế.

Quá trình bay hơi của tia nhiên liệu diesel trong môi trường hỗn hợp không khí-biogas được mô phỏng nhờ phần mềm CFD FLUENT. Kết quả cho thấy khi phun diesel trong cùng điều kiện nhiệt độ, bay hơi của tia trong môi trường không khí gần với bay hơi của nó trong môi trường CO2 ở áp suất thấp nhưng gần với bay hơi trong môi trường CH4 ở điều kiện áp suất cao. Trong môi trường hỗn hợp không khí-biogas, bay hơi của tia phun diesel phụ thuộc vào tỉ lệ CH4/CO2 trong nhiên liệu. Trong cùng điều kiện phun và thành phần khí trong hỗn hợp, bay hơi của tia diesel giảm khi áp suất buồng cháy tăng nhưng tăng mạnh khi tăng nhiệt độ của hỗn hợp trong buồng cháy. Cùng một lượng phun diesel cung cấp vào buồng cháy, khi tăng lưu lượng phun thì tốc độ bay hơi của hạt nhiên liệu diesel tăng.

Tinh dầu lá ngũ trảo được tách chiết bằng phương pháp lôi cuốn hơi nước (HD) và phương pháp vi sóng (MHD). Thành phần hoá học của tinh dầu được phân tích bằng kĩ thuật sắc kí khí GC/MS. Kết quả cho thấy thành phần chính của 4 loại tinh dầu trích từ lá tươi bằng phương pháp MHD, HD và từ lá khô bằng phương pháp MHD và HD đều như nhau gồm β-caryophyllen (23.5%, 16.3 %, 16.4%, và 16.8%), eremophilene (18.9%, 15.1%, 14.4 %, và 14.2%), eucalyptol (16.2%, 16.3%, 13.6%, và 19.6%), α-terpinyl acetate (10.8%, 7.6%, 9.2, và 8.8%), and sabinene (7.3%, 8.6%, 8.5%, và 10.3%), Hàm lượng các hợp chất sesquiterpenoid cao hơn các hợp chất monoterpenoid trong tinh dầu tinh dầu lá được trích bằng phương pháp MHD. Ngược lại, trích bằng phương pháp HD lại cho hàm lượng các hợp chất monoterpenoid cao hơn so với các hợp chất sesquiterpenoid. Sử dụng phương pháp MHD để trích tinh dầu ngũ trảo có thể giúp tiết kiệm tối đa thời gian và năng lượng mặc dù tổng lượng các chất trong tinh dầu theo phương pháp này có ít hơn so với phương pháp HD.

Trong hệ thống năng lượng tái tạo hybrid năng lượng mặt trời-sinh khối, việc cung cấp nhiên liệu cho động cơ đánh lửa cưỡng bức cần được điều chỉnh một cách linh hoạt để thích nghi với thành phần syngas-biogas-hydrogen thay đổi trong phạm vi rộng. Tạo hỗn hợp bằng bộ chế hòa khí truyền thống không phù hợp do chênh lệch lớn về tỉ lệ không khí/nhiên liệu của syngas so với biogas hay hydrogen. Sử dụng công nghệ phun nhiên liệu trên đường nạp với vòi phun có đường kính lỗ phun lớn thì phù hợp với syngas nhưng không phù hợp với biogas hay hydrogen; Sử dụng vòi phun đường kính lỗ phun nhỏ thì ngược lại. Phối hợp sử dụng 2 vòi phun có đường kính lỗ phun 4mm và 6mm là phù hợp với động cơ Honda GX200 khi chuyển sang sử dụng nhiên liệu syngas-biogas-hydrogen. Khi tăng thành phần biogas hay hydrogen thì góc mở vòi phun 6mm giảm còn góc mở vòi phun 4mm duy trì giá trị cực đại 130°TK đến 70% biogas hay 50% hydrogen sau đó giảm. Áp suất phun hợp lý là 1 bar.

Bài báo trình bày kết quả đánh giá chất lượng sau xử lý và công nghệ áp dụng tại hệ thống xử lý nước thải nhà máy chế biến thủy sản Danifood, làm cơ sở cho việc đề xuất khả năng tăng tải trọng xử lý khi chế độ thải không ổn định. Kết quả nghiên cứu cho thấy, bể SBR đang vận hành với tải trọng thấp (0,05 -0,065 g BOD5/g MLVSS.ngđ; 0,013 - 0,014 g N-NH4+/g MLVSS.ngđ). Hiệu suất xử lý chất hữu cơ đạt 91-93 %; Chất dinh dưỡng (N-NH4+) đạt 92 – 93 % và thời gian vận hành 1 mẻ là 24h. Thực nghiệm tại phòng thí nghiệm về khả năng tăng tải trọng cho kết quả: (1) Khi giảm thời gian vận hành còn 12h, chất lượng nước vẫn đáp ứng QCVN 11:2015/BTNMT; (2) Bể SBR có khả năng tăng tải trọng lên 0,2 g BOD5/g MLVSS.ngđ, tốc độ chuyển hóa chất hữu cơ (BOD5) đạt giá trị trung bình là 161,3 mg BOD5/g MLVSS.ngđ, và chất dinh dưỡng đạt 29,7 mg N-NH4+/g MLVSS.ngđ.

Trong bối cảnh nhiễu loạn của xã hội thế kỷ XVII – XVIII, Vương triều Choson đã vận dụng thành công quy điều hương ước để duy trì, ổn định trật tự xã hội. Trên cơ sở tiếp thu ý tưởng từ hai bản hương ước của Trung Quốc là 藍田呂氏鄉約 Lam Điền Lã Thị hương ước và 朱子增損呂氏鄉約 Chu Tử tăng tổn Lã Thị hương ước, hương ước Choson phản ánh phát kiến của sĩ phu Choson về các vấn đề thời đại. Nhất là quan niệm nam tôn nữ ty, trọng nam khinh nữ của Nho giáo Trung Quốc đã được Nho sĩ Choson khuôn nắn lại, hướng tới một xã hội bình quyền ở vương quốc sùng Nho. Dù chỉ với các quy điều đơn lẻ dành cho nữ giới, nhưng hương ước Choson vẫn cho thấy sự tiến bộ về mặt nhận thức của các bậc túc Nho về tôn – ty, trọng – khinh so với Nho giáo Trung Quốc.

Nghiên cứu đã khảo sát động học phân hủy của nhóm thuốc dược phẩm và sản phẩm chăm sóc cá nhân (PPCPs) bao gồm Caffeine (CF), Levofloxacin (LEV), Paracetamol (PCM) trong quá trình UV/persulfate (UV/PS) và UV/H2O2. Khi tăng liều lượng của PS và H2O2 từ 0,4 mM đến 1,2 mM, tốc độ phân hủy của PPCPs tăng lên đáng kể trong cả hai quá trình UV/PS và UV/H2O2. Trong quá trình UV/PS, gốc hydroxyl (•OH) và SO4•- là các gốc đóng góp chính vào sự phân hủy PPCPs, chiếm tổng thể trên 90% vào sự phân hủy PPCPs. Trong quá trình UV/H2O2, •OH đóng vai trò chính vào sự phân hủy PPCPs. Tốc độ phân hủy bậc 1 của CF, LEV, và PCM có liên quan đến hằng số phản ứng bậc 2 của chúng với •OH. Các ion trong ma trận nước ảnh hưởng đến tốc độ phân hủy của PPCPs và hằng số tốc độ phân hủy bậc 1 của CF và LEV được xếp theo thứ tự sau trong cả hai quá trình UV/PS và UV/H2O2: kCF/LEV (trong NO3-) < kCF/LEV (trong Cl-) < kCF/LEV (trong SO42-) < kCF/LEV (trong HCO3-).

Trong nghiên cứu này, phương pháp phân tích curcumin (1), demethoxycurcumin (2) và bisdemethoxycurcumin (3) đơn giản, dễ thực hiện với độ đặc hiệu, độ tin cậy cao bằng hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) đã được xây dựng. Kết quả thực nghiệm cho thấy, hệ số tương quan R2 của ba hợp chất đều lớn hơn 0,9999, độ thu hồi trung bình ở mỗi mẫu đều đạt yêu cầu > 97% (98,60; 98,24 và 100,49% tương ứng với hợp chất 1–3), độ lệch chuẩn tương đối đều nhỏ hơn 1% (0,629 – 0,750 đối với thời gian lưu; 0,428 – 0,756 đối với diện tích píc). Trong khi đó, giá trị giới hạn phát hiện (LOD) và giới hạn định lượng (LOQ) của ba hợp chất đều ở mức thấp với các giá trị lần lượt trong khoảng 0,04 – 1,05 và 0,35 – 2,50 μg/mL, cho thấy phương pháp xây dựng được có độ nhạy cao theo chuẩn của Hiệp hội các nhà hoá học phân tích chính thống (AOAC). Phương pháp đã được áp dụng để phân tích hàm lượng ba hợp chất chính curcumin (1–3) trong một số mẫu nghệ khác nhau thu thập tại Việt Nam.

Nhờ sử dụng các phương pháp nghiên cứu in silico, chúng tôi đã xác định và phân tích 10 gene KNOX ở trong hệ gene của cây dứa (Ananas comosus L.). Căn cứ vào kết quả phân tích cấu trúc và cây phả hệ, các gene KNOX của cây dứa được phân chia thành hai phân nhóm là phân nhóm I (năm gene) và phân nhóm II (năm gene). Các gene KNOX của cây dứa có mức độ bảo tồn cao về cấu trúc exon/intron. Các KNOX của cây dứa đều có đủ bốn trình tự bảo thủ đặc trưng. Phân tích Gene Ontology cho thấy cả 10 gene KNOX của cây dứa đều có vai trò điều hòa sinh học. Phân tích dữ liệu RNA-seq cho thấy cả 10 gene KNOX của cây dứa đều biểu hiện ở tất cả các mô nghiên cứu. Trong đó, nhiều gene (6/10 gene) biểu hiện yếu nhất ở hoa khi so với các mô khác. Đặc biệt, hầu hết các gene biểu hiện mạnh trong quả ở các thời kì phát triển khác nhau

Du lịch đang là một lĩnh vực phát triển ở nước ta nói riêng và trên thế giới nói chung, do đó nhu cầu người am hiểu ngoại ngữ càng trở nên phổ biến, đặc biệt tại các thành phố du lịch. Trong các cơ sở đào tạo ngoại ngữ hiện nay việc thực hiện tiêu chí lấy người học làm trung tâm, thời lượng chương trình học ngày càng bị rút ngắn, tài liệu học tập còn chưa phong phú đã gây không ít khó khăn trong quá trình học của sinh viên. Nhận thấy kỹ năng viết tiếng Nga trong lĩnh vực du lịch là một vấn đề cần được chú ý vì chúng được sử dụng rộng rãi trong các văn bản du lịch, biển quảng cáo, thư cảm ơn, … của các cơ sở làm du lịch. Tuy nhiên trên thực tế kỹ năng viết vẫn còn nhiều hạn chế. Với việc xác định những khó khăn mà sinh viên gặp phải trong việc học môn viết tiếng Nga chuyên ngành du lịch, nhóm tác giả đưa ra những giải pháp cụ thể khắc phục những khó khăn trên, nhằm nâng cao chất lượng người học.