TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC TÂY BẮC

Xung đột sắc tộc luôn là một nguyên nhân quan trọng dẫn tới những bất ổn chính trị, kéo lùi sự phát triển ở Đông Nam Á. Thực tế đã ghi nhận ở khu vực Đông Nam Á những cuộc xung đột sắc tộc lớn có tính lịch sử vẫn còn kéo dài, diễn ra hết sức phức tạp tại một số quốc gia như Myanma, Indonesia, Malaysia, Thái Lan... Bài viết góp phần phác thảo ra một bức tranh chung với những sự kiện chủ yếu về xung đột sắc tộc, tôn giáo ở một số nước Đông Nam Á từ năm 1945 đến năm 2015, nêu lên quá trình phát sinh, phát triển của nó, từ đó rút ra nguyên nhân, bài học để góp một tiếng nói vào vấn đề phát triển đất nước Việt Nam hiện nay.

Tóm tắt: Bài viết trình bày tổng quan về phân loại thảm thực vật trên thế giới và ở Việt Nam. Trên thế giới, các xu hướng nghiên cứu phân loại thảm thực vật chủ yếu áp dụng hệ thống phân loại của UNESCO (1973) và FAO (1996). Ở Việt Nam, việc phân loại thảm thực vật chủ yếu áp dụng theo 2 hệ thống của Thái Văn Trừng (1970, 1978) và UNESCO (1973). Tuy nhiên, để áp dụng hệ thống phân loại UNESCO (1973) trong nghiên cứu thảm thực vật tại các výờn quốc gia (VQG), khu bảo tồn thiên nhiên (KBTTN) cần linh hoạt trong việc áp dụng các tiêu chí trong hệ thống phân loại.

Tóm tắt: Bài báo trình bày k ết quả khảo sát, sử dụng chất lượng nước mặt tại khu vực Hồ Sanh, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La. Các giai đoạn nghiên cứu gồm khảo sát vị trí các nguồn nước xả thải vào hồ, nguồn nước đầu vào chính, các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nước, lấy mẫu nước qua các giai đoạn và phân tích các chỉ tiêu pH, COD, BOD5, TSS. Kết quả phân tích các chỉ tiêu chất lượng nước cho thấy chúng đều nằm trong giới hạn cho phép của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 08:2015/BTNMT về chất lượng nước mặt.

Tóm tắt: Trong bài báo này chúng tôi trình bày kết quả đánh giá khả năng chịu hạn của 6 mẫu giống ngô địa phương được thu thập ở tỉnh Sơn La và giống ngô lai LVN99. Thí nghiệm được tiến hành tại Phòng Thực hành Thực vật - Di truyền, Khoa Sinh - Hóa, Trường Đại học Tây Bắc từ tháng 3 đến tháng 12 năm 2015. Kết quả nghiên cứu cho thấy các mẫu ngô địa phương đều có khả năng chịu hạn cao hơn so với giống ngô lai LVN99. Trong đó, mẫu giống ngô SL1 có khả năng chịu hạn tốt nhất với chỉ số chịu hạn tương đối là 25166,07 cao hơn 1,89 lần so với giống ngô lai LVN99. Kết quả này làm cơ sở cho việc lựa chọn vật liệu khởi đầu cho việc cải tạo giống ngô có khả năng chịu hạn cao. Từ khóa: Hạn, chịu hạn, Zea mays L., hạn nhân tạo, ngô địa phương

Tóm tắt: Biến đổi đang là vấn đề tiếp nối, chuyển mình của văn hóa, trong đó nhà ở của người Mông đã và đang có sự đan xen giữa truyền thống và hiện đại, từ nhận thức của chính cộng đồng người cho đến tác động từ các yếu tố bên ngoài. Trong bài viết này, nhóm tác giả tập trung nghiên cứu, đưa ra một số biến đổi về nhận thức, nguyên vật liệu, kỹ thuật làm nhà, phong tục tập quán. Từ đó chỉ ra xu thế và nguyên nhân của những biến đổi liên quan đến loại hình nhà ở của người Mông xã Ngọc Chiến. Từ khóa: Nhà ở, người Mông, biến đổi, truyền thống.

Nhóm cây cho sợi có giá trị về nhiều mặt: Cung cấp sợi cho nguyên liệu giấy, làm hàng thủ công mỹ nghệ, trong xây dựng nhà cửa, cung cấp thực phẩm, dược liệu, trong phòng hộ bảo vệ đất.. và trong tự nhiên chúng đóng góp vào đa dạng sinh học của rừng. Kết quả điều tra ban đầu tại xã Ngọc Chiến về thành phần loài cây cho sợi: Lập danh lục các loài cây cho sợi tại khu vực nghiên cứu gồm 84 loài, 30 họ thực vật khác nhau. Bổ sung 24 loài vào danh lục thực vật tại khu vực. Đa dạng thành phần loài cây cho sợi tập trung ở 5 họ bao gồm: họ Hòa thảo (Poaceae) 21 loài, chiếm 25.0%; họ Bông (Malvaceae) 6 loài chiếm 7.14%; họ Dâu tằm, Cà phê, Cau đều có 5 loài chiếm 5.95%. Dạng sống chủ yếu: COL (Dây leo thân cỏ) 22.62%, sau đó là các dạng sống: TRE (Cây dạng tre trúc) 21.43%, DLG (Dây leo thân gỗ) 15.48%, GON (Gỗ nhỏ) 9.52%, COD (Cỏ đứng) 8.33%. Từ khóa: Cây cho sợi, dạng sống, Ngọc Chiến.

Nghiên cứu tiến hành đánh giá đúng thực trạng nội dung và hình thức tổ chức các hoạt động thi đấu thể thao sinh viên ở 06 trường chuyên nghiệp trên địa bàn thành phố Sơn La, xác định các nguyên nhân ảnh hưởng đến tổ chức các hoạt động thi đấu thể thao sinh viên. Từ đó, đề xuất được 04 nội dung, 03 hình thức đổi mới và 04 bước tiến hành đổi mới nội dung và hình thức tổ chức các hoạt động thi đấu thể thao sinh viên trong các trường chuyên nghiệp trên địa bàn thành phố Sơn La.

Nghiên cứu phát hiện 13 bệnh hại trên cây hoa hồng đỏ tại khu vực thành phố Sơn La, trong đó: 10 ệnh do nấm, 01 bệnh do vi khuẩn, 01 bệnh do vi rút và 01 bệnh sinh lý. Bệnh đốm đen (Marssonina rosae), thán thư (Colletotrichum sp.), mốc xám (Botrytis cinerea) có mức độ phổ biến cao. Từ tháng 01-5/2021, mức độ phổ biến và gây hại của bệnh đốm đen (Marssonina rosae) từ tháng 1-2, thấp, tỷ lệ từ 1,00-9,00%, chỉ số bệnh 0,33-3,44%. Sau đó, mức độ gây hại của bệnh tăng dần trong tháng 4-5 đến ngày 28/3, tỷ lệ bệnh nên đến 25-31%, chỉ số bệnh 7,89-11,00%. Bệnh mốc xám (Botrytis cinerea) xuất hiện gây hại mạnh từ tháng 1 đến tháng 3, tỷ lệ hoa bị bệnh có thể đạt đến 23,00%, chỉ số bệnh 16,89%. Từ tháng 4, mức độ gây hại của bệnh mốc xám giảm nhanh, sang tháng 5 không thấy xuất hiện gây hại. Bệnh thán thư (Colletotrichum sp.) thường xuyên xuất hiện và gây hại trên cây hoa hồng tại vùng thành phố Sơn La. Diễn biến bệnh thán thư tăng dần trong các tháng điều tra, tỷ lệ bệnh có thể đạt 10,00%; chỉ số bệnh 3,11% vào cuối tháng 5. Từ khóa: Hoa hồng, diễn biến bệnh, Marssonina rosae, Botrytis cinerea

Dạy Toán bằng cách tổ chức các hoạt động trải nghiệm hiện đang là một vấn đề đáng quan tâm. Thiết kế hoạt động trải nghiệm trong dạy toán cho học sinh đòi hỏi giáo viên phải chú ý đến các yếu tố thực tiễn, gần gũi nhằm mục đích nâng cao hiệu quả học tập và đạt được mục tiêu học tập. Trong bài báo này chúng tôi sẽ trình bày các bước thiết kế và tổ chức một hoạt động trải nghiệm trong dạy học toán cho học sinh lớp 9 Trường THCS thị trấn Mường Ảng tỉnh Điện Biên nhằm định hướng nghề nghiệp cho học sinh.

Là tộc người cư trú trên địa bàn núi cao, giao thông còn nhiều khó khăn, đời sống kinh tế chủ yếu vẫn tự cấp tự túc, ít giao lưu, trao đổi với các tộc người và địa phương bên ngoài; do đó, cho đến nay, sinh kế chủ đạo của người Mông ở xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên (Sơn La) chủ yếu vẫn là sản xuất nông nghiệp. Một số hình thức sinh kế mới như dịch vụ nhà nghỉ, buôn bán hàng hóa, du lịch... xuất hiện, dù vẫn còn sơ khai nhưng đã phần nào cải thiện đời sống người dân địa phương. Bài viết căn cứ trên những tư liệu thu được trong các đợt nghiên cứu điền dã tại thực địa để tập trung phân tích, làm rõ về những biến đổi trong sinh kế của người Mông ở xã Tà Xùa; chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa sinh kế truyền thống và sinh kế hiện nay. Trên cơ sở đó, bài viết mong muốn đóng góp một phần cơ sở thực tiễn, làm căn cứ cho việc hoạch định chủ trương, chính sách, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội đi vào chiều sâu, phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương và tộc người. Từ đó đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng dân tộc thiểu số nói chung và vùng người Mông xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên nói riêng.