Vai trò của lý thuyết khoa học hành vi trong phát triển và thực hiện các can thiệp y tế công cộng

Annual Review of Public Health - Tập 31 Số 1 - Trang 399-418 - 2010
Karen Glanz1, Donald B. Bishop2
1Schools of Medicine and Nursing, University of Pennsylvania, Philadelphia, Pennsylvania 19104;
2Minnesota Department of Health, St. Paul, Minnesota 55164

Tóm tắt

Các bằng chứng ngày càng tăng cho thấy rằng các can thiệp y tế công cộng và nâng cao sức khỏe dựa trên các lý thuyết khoa học xã hội và hành vi hiệu quả hơn những can thiệp thiếu cơ sở lý thuyết. Bài báo này cung cấp cái nhìn tổng quan về trạng thái của khoa học trong việc sử dụng lý thuyết để thiết kế và thực hiện các can thiệp nâng cao sức khỏe. Các quan điểm hiện đại có ảnh hưởng nhấn mạnh nhiều yếu tố quyết định và nhiều mức độ của các yếu tố quyết định sức khỏe và hành vi sức khỏe. Chúng tôi mô tả các loại lý thuyết chính và một số lý thuyết thường được sử dụng cùng với các khái niệm cốt lõi của chúng, bao gồm mô hình niềm tin sức khỏe, mô hình chuyển tiếp, lý thuyết nhận thức xã hội và mô hình sinh thái. Tóm tắt này được theo sau bởi một đánh giá về bằng chứng liên quan đến các kiểu sử dụng lý thuyết và tác động của chúng trong nghiên cứu can thiệp hành vi sức khỏe. Các ví dụ về các lý thuyết được áp dụng trong ba chương trình y tế công cộng lớn minh họa khả năng thực hiện, tiện ích và những thách thức trong việc sử dụng các can thiệp dựa trên lý thuyết. Đánh giá này kết luận bằng cách xác định các chủ đề xuyên suốt và những hướng đi quan trọng trong tương lai để kết nối giữa lý thuyết, thực tiễn và nghiên cứu.

Từ khóa


Tài liệu tham khảo

10.1002/cncr.22353

10.1016/0749-5978(91)90020-T

10.1016/j.pec.2009.03.005

10.1006/pmed.2002.1028

10.1017/S0029665107005265

Bandura A, 1986, Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory

Bandura A, 1997, Self-Efficacy: The Exercise of Control

10.1016/j.amepre.2005.07.036

10.1016/j.amepre.2008.04.002

10.1016/j.amepre.2008.04.001

Bartholomew LK, 2006, Planning Health Promotion Programs: An Intervention Mapping Approach

Bernstein R, 1971, Praxis and Action

10.1108/14777260710736822

Besculides M, 2006, Prev. Chronic Dis., 3, A07

10.4278/ajhp.22.5.322

10.1186/1748-5908-1-5

10.1177/109019819201900305

Cent. Dis. Control Prev., 2007, NBCCEDP Program Guidance Manual

Cent. Dis. Control Prev., 2008, National Breast and Cervical Cancer Early Detection Program Fact Sheet

20. Champion VL, Skinner CS. 2008. The health belief model. See Ref. 39, pp. 45–65

10.1136/ip.5.3.203

10.1371/journal.pmed.1000058

Davis DA, 1997, Can. Med. Assoc. J., 157, 408

DiClemente RJ, 2002, Emerging Theories in Health Promotion Practice and Research

10.1006/pmed.1998.0407

Dir. Health Promot. Educ., 2006, Public Health Solutions Through Changes in Policies, Systems, and the Built Environment: Specialized Competencies for the Public Health Workforce

10.1177/109019819201900309

10.1146/annurev.publhealth.031308.100300

29. Escoffery C. 2009. Inventory and Assessment of National Breast and Cervical Cancer Early Detection Programs (NBCCEDP) Interventions: Professional Development Interviews and Recruitment Interviews. Unpublished Rep.

10.2105/AJPH.2005.072264

Glanz K., 2002, Health Behavior and Health Education: Theory, Research, and Practice, 3, 545

Glanz K, 1990, Health Behavior and Health Education: Theory, Research, and Practice

Glanz K, 1996, Health Behavior and Health Education: Theory, Research, and Practice, 2

Glanz K, 2001, Changing Patient Behavior: Improving Outcomes in Health and Disease Management, 25

10.1177/109019819802500404

Glanz K, 1995, Theory at a Glance: A Guide to Health Promotion Practice

37. Glanz K, Rimer BK. 2008. Perspectives on using theory: past, present and future. See Ref. 39, pp. 509–17

Glanz K, 2002, Health Behavior and Health Education: Theory, Research, and Practice, 3

Glanz K, 2008, Health Behavior and Health Education: Theory, Research, and Practice, 4

10.4278/0890-1171-19.5.330

10.1016/j.ypmed.2004.01.004

10.1146/annurev.publhealth.28.021406.144145

43. Glasgow RE, Linnan LA. 2008. Evaluating theory-based interventions. See Ref. 39, pp. 487–508

10.1037/0003-066X.54.7.493

Green LW, 2005, Health Promotion Planning: An Educational and Ecological Approach, 4

Gregory-Mercado KY, 2007, Prev. Chronic Dis., 4, A89

10.1111/j.1468-0009.2007.00478.x

Henson RM, 1996, J. Public Health Manag. Pract., 2, 36

Hiatt RA, 1999, Cancer Epidemiol. Biomark. Prev., 8, 957

Hochbaum GM, 1958, Public Participation in Medical Screening Programs: A Socio-Psychological Study

10.1177/109019819201900303

10.1177/109019819201900308

Inst. Med., 2002, Speaking of Health: Assessing Health Communication Strategies for Diverse Populations

10.1089/1540999041281016

Jamtvedt G, 2006, Cochrane Database Syst. Rev., 2003, CD000259

10.1007/s10459-004-0418-x

10.1089/jwh.2006.15.569

10.1089/1540999041281089

10.1111/j.1365-2648.2008.04634.x

10.1037/0278-6133.24.5.443

10.1016/j.ypmed.2008.02.011

10.4278/ajhp.22.6.437

Legler J, 2002, Cancer Epidemiol. Biomark. Prev., 11, 59

10.1089/1540999041280954

Lopez LM, 2009, Cochrane Database Syst. Rev., 21, CD007249

10.1016/j.pec.2008.08.023

10.1007/BF02884958

Marlatt AG, 1985, Relapse Prevention: Maintenance Strategies in the Treatment of Addictive Behaviors

10.1177/016327870102400303

70. McAlister AL, Perry CL, Parcel GS. 2008. How individuals, environments and health behaviors interact: social cognitive theory. See Ref. 39, pp. 167–88

10.1177/109019818801500401

Meister JS, 2005, Prev. Chronic Dis., 2, A16

10.2105/AJPH.93.4.557

10.1016/j.amepre.2005.12.001

10.1001/jama.291.10.1238

10.2190/DALP-3F95-GCT3-M922

10.1007/s10461-007-9313-9

10.1037/0033-2909.133.4.673

10.1097/QAD.0b013e32831c5500

10.1016/j.ypmed.2007.08.001

10.1080/10810730802592239

10.1093/her/cyg113

10.1093/her/14.1.121

10.1007/s12160-008-9042-y

10.1377/hlthaff.26.1.49

10.1023/A:1011155212811

87. Prochaska JO, Redding CA, Evers KE. 2008. The transtheoretical model and stages of change. See Ref. 39, pp. 97–121

10.2190/3MW4-1EK3-DGRQ-2CRF

10.1016/S0197-2456(00)00074-X

10.1177/109019810102800208

10.1177/0163278706290408

10.1006/pmed.2000.0726

10.1177/109019817400200405

94. Rosenstock IM. 1990. The past, present, and future of health education. See Ref. 32, pp. 405–20

10.1177/109019818801500203

10.1016/S0140-6736(04)17670-8

10.1146/annurev.publhealth.21.1.369

10.1016/j.amepre.2008.04.008

10.1111/j.1468-0009.2009.00550.x

100. Sallis JF, Owen N, Fisher EB. 2008. Ecological models of health behavior. See Ref. 39, pp. 464–85

Smedley BD, 2000, Promotion Health: Intervention Strategies from Social and Behavioral Research

10.1089/1540999041281133

Statewide Health Improv. Program, Minn. Dep. Health, 2009, Guide to implementing and evaluation interventions: community health boards

10.1146/annurev.publhealth.29.020907.090926

10.4135/9781412991445.n7

10.1016/j.amepre.2008.04.004

10.1006/pmed.1999.0462

10.1093/her/cyg126

10.1177/109019819201900304

10.1089/1540999041281142

10.1037/a0013783

10.7326/0003-4819-147-8-200710160-00010

10.1034/j.1600-0528.2002.300401.x

10.1093/her/cyl045

10.1207/s15324796abm3301_1

10.1093/her/cyg125

117. Weinstein ND, Sandman PM, Blalock SJ. 2008. The precaution adoption process model. See Ref. 39, pp. 123–47

10.1089/1540999041281025

Will JC, 2008, Prev. Chronic Dis., 5, A56

10.1089/1540999041281052

10.1016/S0749-3797(99)00122-1