Diagnostiek van melanomen

Kirsten Burghout1, Vigfús Sigurdsson, Johan Toonstra
1afdeling Dermatologie/venereologie/allergologie, UMC Utrecht, Utrecht, The Netherlands

Tóm tắt

Burghout KA, Sigurdsson V, Toonstra J. Diagnostiek van melanomen. Huisarts Wet 2014;57(9):482-5. Ongeveer 20% van het totaal aantal mensen met huidkanker heeft een melanoom. Melanomen zijn agressieve huidkankers met een sterke neiging tot metastaseren; ze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 800 sterfgevallen per jaar. De vijfjaarsoverleving voor alle melanomen gezamenlijk is 81% bij mannen en 90% bij vrouwen, maar verslechtert dramatisch bij metastasering. De prognose wordt voornamelijk bepaald door de breslowdikte van de primaire tumor. Het is dus zaak om een melanoom zo vroeg mogelijk te behandelen. Er is geen plaats voor een algemeen bevolkingsonderzoek naar melanomen, wel worden bepaalde groepen patiënten jaarlijks gescreend. Een voorloperstadium, de klinisch atypische naevus, kan worden gediagnosticeerd met de ABCDE-regel (asymmetrie, begrenzing, kleur, diameter, evolutie). De dermatoscoop is minder geschikt als diagnostisch hulpmiddel, tenzij de huisarts over speciale vaardigheden beschikt. Bij een vermoeden van een melanoom volgt snelle diagnostische excisie, bij voorkeur door een dermatoloog of chirurg. Bij een aangetoond melanoom zal altijd re-excisie plaatsvinden, meestal in combinatie met een schildwachtklierprocedure om de prognose helder te krijgen.

Từ khóa


Tài liệu tham khảo

Burghout KA, Sigurdsson V, Toonstra J. Niet-melanocytaire huidkanker. Huisarts Wet 2013;56:174–8.

Bergman W, Blank CU, Blokx WAM, Van Doorne-Nagtegaal HJ, Gruis. NA, Hamelers-Paulus HWG, et al.; Nederlandse Melanoom Werkgroep. Melanoom: landelijke richtlijn, versie 2.0. Utrecht: Integraal Kankercentrum Nederland, 2012.

Hollestein LM, Van den Akker SA, Nijsten T, Karim-Kos HE, Coebergh JW, De Vries E. Trends of cutaneous melanoma in The Netherlands: increasing incidence rates among all Breslow thickness categories and rising mortality rates since 1989. Ann Oncol 2012;23:524–30.

Cijfers over kanker [internet]. Integraal Kankercentrum Nederland, 2012. Geraadpleegd op 22 november 2012.

Gandini S, Sera F, Cattaruzza MS, Pasquini P, Picconi O, Boyle P, et al. Meta-analysis of risk factors for cutaneous melanoma: II Sun exposure. Eur J Cancer 2005;41:45–60.

Roesch A, Volkenandt M. Melanoma. In: Burgdorf WH, Plewig G, Wolff HH, Landthaler M, editors. Braun-Falco’s dermatology. 3rd ed. Heidelberg: Springer, 2009.

Skender-Kalnenas TM, English DR, Heenan PJ. Benign melanocytic lesions: risk markers or precursors of cutaneous melanoma? J Am Acad Dermatol 1995;33:1000–7.

Bishop DT, Demenais F, Goldstein AM, Bergman W, Bishop JN, Bressac-de Paillerets B, et al. Geographical variation in the penetrance of CDKN2A mutations for melanoma. J Natl Cancer Inst 2002;94:894–903.

Krengel S, Hauschild A, Schäfer T. Melanoma risk in congenital melanocytic naevi: a systematic review. Br J Dermatol 2006;155:1–8.

Kovalyshyn I, Braun R, Marghoob A. Congenital melanocytic naevi. Australas J Dermatol 2009;50:231–40;241-2.

Price HN, Schaffer JV. Congenital melanocytic nevi – when to worry and how to treat: Facts and controversies. Clin Dermatol 2010:28:293-302.

Tsao HK, Pehamberger H, Sober AJ. Precursor lesions and markers for increased risk of melanoma. In: Balch CM, Houghton AN, Sober AJ, Soong SJ, editors. Cutaneous melanoma. St. Louis: Quality Medical Publishing, 1998.

Lorentzen A, Weismann K, Petersen CS, Larsen FG, Secher L, Skødt V. Clinical and dermatoscopy diagnosis of malignant melanoma: Assessed by expert and non-expert groups. Acta Derm Venereol 1999;79:301–4.

De Groot AC, Toonstra J. Kanker en huid: Dermato-oncologie voor de huisarts. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2010.

Zie www.henw.org, rubriek Nascholing.