Diabetes de baas: ontwikkeling en toepassing van een groepsinterventie, gebaseerd op cognitieve-gedragstherapie voor patiënten met type-i-diabetes
Tóm tắt
Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte die op jonge (type-i) en oudere leeftijd (type-ii) kan ontstaan. De behandeling is erop gericht een zo normaal mogelijke bloedglucosespiegel te bereiken, teneinde het risico van complicaties op korte en langere termijn te beperken. Centraal in de diabetesbehandeling staat self-management, het zelf reguleren van de bloedglucose. Voor een aanzienlijk deel van de mensen met diabetes blijkt een goede instelling moeilijk te bereiken, niet in de laatste plaats omdat dit grote en levenslange gedragsveranderingen vraagt. Naast adequate medische behandeling en diabeteseducatie, lijkt het aanbieden van psychosociale interventies dan ook gerechtvaardigd om patiënten te ondersteunen hun zelfzorg te optimaliseren. Er is gebrek aan welomschreven, goed overdraagbare interventies om patiënten hierbij te helpen. Een benadering vanuit het cognitieve model leidt bij verschillende chronische somatische ziekten tot positieve effecten. In dit artikel wordt de ontwikkeling en toepassing beschreven van een groepsinterventie voor mensen met type-i-diabetes, gebaseerd op cognitieve-gedragstherapie. Het doel van de training is diabetespatiënten met een onvoldoende regulatie van de bloedglucose te helpen deze te verbeteren, met behoud en zo mogelijk verbetering van het emotioneel welbevinden. Alvorens inhoud en werkwijze van de training te beschrijven, zullen we kort ingaan op de invloed van cognities en emoties op de zelfregulatie van diabetes.
Tài liệu tham khảo
Beck, A.T (1996). Beyond belief: A theory of modes, personality, and psychopathology. In P.M. Salkovskis, Frontiers of cognitive therapy. New York: Guilford Press.
Beck, A.T., Rush, A.J., Shaw, B.F., & Emery, G (1980). Cognitive therapy of depression. Chichester: Wiley.
Becker, M.H (1974). The health belief model and personal health behaviour. Health Education Monographs, 2, 324-473.
Cox, D.J., & Gonder-Frederick, L. (1992). Major developments in behavioral diabetes research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60, 628-38.
Cox, D.J., Gonder-Frederick, L.A., Julian, D.M., & Clarke, W.L. (1995). Blood Glucose Awareness training iii. Charlottesville: University of Virginia Health Sciences Center.
dcct Research Group (1993). The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus. The New England Journal of Medicine, 329, 977-986.
Ellis, A (1994). Reason and emotion in psychotherapy (revised and updated). New York: Birch Lane Press.
Emmelkamp, P.M.G., & Oppen, P. van (1993). Cognitive interventions in Behavioral Medicine, Psychotherapy and Psychosomatics, 59, 116-130.
Fosbury, J.A., Bosley, C.M., Ryle, A., Sonksen, P.H., & Judd, S.L. (1997). A trial of Cognitive Analytic Therapy in poorly controlled type i patients. Diabetes Care, 29, 959-964.
Goodall, T.A., & Halford, W.K. (1991). Self-management of diabetes mellitus: A critical review. Health Psychology, 10, 1-8.
Grey, M., Boland, E.A., Davidson, M., Yu, C., Sullivan-Bolyai, S., & Tamborlane, W.V. (1998). Short term effects of coping skills training as adjunct to intensive therapy in adolescents. Diabetes Care, 21, 902-908.
Jacobson, A.M., Adler, A.G., Derby, L., Anderson, B.J., & Wolfsdorf, J.I. (1991). Clinic attendance and glycemic control. Study of contrasting groups of patients with iddm. Diabetes Care, 14, 599-601.
Lazarus, R.S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.
Leventhal, H., Nerenz, D.R., & Steele, D.J. (1984). Illness representations and coping with health threats. In A. Baum, S.E. Taylor, & J.E. Singer, Handbook of psychology and health: vol 4. Hillsdale NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Lustman, P.J., Griffith, L.S., Freedland, K.E., Kissel, S.S., & Clouse, R.E. (1998). Cognitive behavior therapy for depression in type ii diabetes mellitus. A randomized, controlled trial. Annals of Internal Medicine, 129, 613-21.
Padgett, D., Mumford, E., Hynes, M., & Carter, R. (1988). Meta-analysis of the effects of educational and psychosocial interventions on management of diabetes mellitus. Journal of Clinical Epidemiology, 41, 1007-30.
Polonsky, W.H. (2000). Diabetes burnout: What to do when you can't take it anymore. Alexandria: American Diabetes Association.
Pouwer F., Ploeg, H.M. van der, Adèr, H.J., Heine, R.J., & Snoek, F.J (1999). The 12-item Well-being Questionnaire. An evaluation of its validity and reliability in Dutch people with diabetes. Diabetes Care, 22, 2004-2010.
Rubin, R.R., Walen, S.R. & Ellis, A. (1990). Living with diabetes. Journal of Rational Emotive & Cognitive Behavior Therapy, 8, 21-39.
Rubin, R.R., & Peyrot, M. (1993). Psychosocial problems and interventions in diabetes. A review of the literature. Diabetes Care, 15, 1640-1657.
Rubin, R.R., Peyrot, M., & Saudek, C.D. (1993). The effect of a diabetes education program incorporating coping skills training on emotional well-being and diabetes self-efficacy. The Diabetes Educator, 19, 210-214.
Ruggiero, L., Glasgow, R.E., Dryfoos, J.M., Rossi, J.S., Prochaska, J.O., Orleans, C.T., Prokhorov, A.V., Rossi, S.R., Greene, G.W., Reed, G.R., Kelly, K., Chobanian, L., & Johnson, S. (1997). Diabetes self-management. Self-reported recommendations and patterns in a large population. Diabetes Care, 20, 568-576.
Snoek, F.J., Ven, N.C.W. van der, Lubach, C., (1999). Cognitive Behavioural Group Training for poorly controlled type i diabetes patients: A psychoeducational approach. Diabetes Spectrum, 12, 147-152.
Snoek F.J., Pouwer F., Welch G.W., & Polonsky W.H (2000). Diabetes-related emotional distress in Dutch and u.s. American diabetic patients. Cross-cultural validity of the Problem Areas In Diabetes Survey (paid). Diabetes Care, 23, 1305-1309.
Snoek, F.J., Ven, N.C.W. van der, Lubach, C., Chatrou, M., Adèr, H.J., Heine, R.J., & Jacobson. A.M. Effects of Cognitive Behavioural Group Training (cbgt) in adult patients with poorly controlled insulin-dependent (Type i) diabetes. Patient Education and Counseling, in druk.
Speers, M.A., & Turk, D.C. (1982). Diabetes self-care: knowledge, beliefs, motivation and action. Patient Counseling and Health Education, 3, 144-214.
spss Inc., spss base 9.0 for Windows Users Guide. Chicago, Illinois, 2000.
Ven, N.C.W. van der., Chatrou, M., & Snoek, F.J. (1999). Cognitive Behavioral Group Training, In F.J. Snoek & T.C. Skinner. Psychology in diabetes care. Chichester: Wiley.
Werkgroep Psychosociale Diabetologie (1997). Bewust van je bloedglucose, een Hypoglykemie Preventie Training. Amersfoort: Stichting Werkgroep Psychosociale Diabetologie.
Zettler, A., Duran, G., Waadt, S., Herschbach, P., & Strian, F. (1995). Coping with fear of long-term complications in diabetes mellitus: A model clinical program. Psychotherapy and Psychosomatics, 64, 178-184.