De neuropsychologie van emoties
Tóm tắt
Wat maakt mensen blij? Waarom wordt iemand boos? Wat is het belang van verdriet? Voor het antwoord op deze vragen bestaat in de psychologie een uitgebreide emotieleer die de psychologische aard en functie van emoties behandelt (zie Frijda 1988). Neurowetenschappelijk emotieonderzoek houdt zich niet zozeer met deze aspecten bezig maar beschouwt emoties veeleer als een gegeven, waarvan het het neurobiologische substraat wil ontraadselen. Met de komst van moderne beeldvormende technieken is de belangstelling van de neurowetenschappen voor het neurobiologisch substraat van emoties en emotionele stoornissen verder toegenomen. Naast de cognitieve neurowetenschappen is de wetenschappelijke specialisatie van de affectieve neurowetenschappen ontstaan. Een uitgebreid overzicht van de neurowetenschappelijke kennis van het hele scala van emotionele systemen, inclusief seksualiteit en verzorgingsgedrag is te vinden in Panksepp (1998). In dit artikel zullen eerst de meest saillante emotionele circuits in de hersenen worden besproken. Vervolgens zullen neuropsychologische modellen voor de differentiële betrokkenheid van de beide hersenhelften bij de verschillende aspecten van emoties worden behandeld. Tot besluit zullen enkele implicaties van de hemisfeer-specifieke emotionele processen voor de behandeling van emotionele stoornissen worden aangegeven.
Tài liệu tham khảo
Borod, J.C. (1993). Emotion and the brain ’ anatomy and theory: An introduction to the Special Section. Neuropsychology, 7, 427-432.
Canli, T., Desmond, J.E., Zhao, Z., Glover, G. & Gabrieli, J.D.E. (1998). Hemispheric asymme try for emotional stimuli detected with fMRI. NeuroReport, 9, 3233-3239.
Damasio, A.R. (1994). Descartes’ error: Emotion, reason, and the human brain. New York: Putnam.
Davidson, R.J. (1992). Anterior cerebral asymmetry and the nature of emotion. Brain & Cognition, 20, 125-151.
Davidson, R.J., Abercrombie, H., Nitschke, J.B. & Putnam, K. (1999). Regional brain function, emotion and disorders of emotion. Current Opinion in Neurobiology, 9, 228-234.
Davidson, R.J. & Irwin, W. (1999). The functional neuroanatomy of emotion and affective style. Trends in Cognitive Sciences, 3, 11-21.
Fox, N.A. & Card, J.A. (1999).‘Psychophysiologic measures in the study of attachment’ in: J. Cassidy & P.R. Shaver (red.), Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications (pp. 226-245). New York: Guilford Press.
Frijda, N.H. (1988). De emoties. Amsterdam: Bert Bakker.
Gainotti, G., Caltagirone, C. & Zoccolotti, P. (1993). Left/right and cortical/subcortical dichotomies in the neuropsychological study of human emotions. Special Issue: Neuropsychological perspectives on emotion. Cognition & Emotion, 7, 71-93.
Gloor, P. (1986).‘Role of the human limbic system in perception, memory, and affect: Lessons from temporal lobe epilepsy’ in: B.K. Doane & K.E. Livingstone (red.), The Limbic System: Functional Organization and Clinical Disorders (pp. 159-169). New York: Raven Press.
Heilman, K.M. (1997). The neurobiology of emotional experience. Journal of Neuropsychiatry & Clinical Neurosciences, 9, 439-448.
Kinsbourne, M. (1970). The cerebral basis of lateral asymmetries in attention. Acta Psychologica, 33, 193-201.
Lane, R.D., Fink, G.R., Chau, P.M.-L. & Dolan, R.J. (1997). Neural activation during selective attention to subjective emotional responses. NeuroReport, 8, 3969-3972.
LeDoux, J. (1996). The emotional brain: The mysterious underpinnings of emotional life. New York: Simon and Schuster.
MacLean, P.D. (1952). Some psychiatric implications of physiological studies on frontotemporal studies of limbic system (visceral brain). Electroencephalogr. Clinical Neurophysiology, 4, 407-418.
MacLean, P.D. (1970).‘The triune brain, emotion and scientific bias’ in: F.O. Schmidt (red.), The neurosciences: second study program (pp. 336-349). New York: Rockefeller University Press.
Panksepp, J. (1998). Affective neuroscience: The foundations of human and animal emotions. New York: Oxford University Press.
Papez, J.W. (1937). A proposed mechanism of emotion. Arch. Neurol. Psychiat., 38, 725-744.
Ross, E.D., Homan, R.W. & Buck, R. (1994). Differential hemispheric lateralization of primary and social emotions: Implications for developing a comprehensive neurology for emotions, repression, and the subconscious. Neuropsychiatry Neuropsychology & Behavioral Neurology, 7, 1-19.
Schiffer, F. (1998). Of two minds: The revolutionary science of dual-brain psychology. New York: The Free Press.
Sobotka, S.S., Davidson, R.J. & Senulis, J.A. (1992). Anterior brain electrical asymmetries in response to reward and punishment. Electroencephalography and Clinical Neuropsychology, 83, 236-247.
Van Strien, J.W. & Boon, C.A. (1997). Altered visual field asymmetry for lexical decision as a result of concurrent presentation of music fragments of different emotional valences. Journal of the International Neuropsychological Society, 3, 473-479.
Van Strien, J.W. & Heijt, R. (1995). Altered visual field asymmetries for letter naming and letter matching as a result of concurrent presentation of threatening and nonthreatening words. Brain & Cognition, 29, 187-203.
Van Strien, J.W. & Morpurgo, M. (1992). Opposite hemispheric activations as a result of emotionally threatening and non-threatening words. Neuropsychologia, 30, 845-848.
Vroon, P. (1989). Tranen van de krokodil: Over de te snelle evolutie van onze hersenen. Baarn: Ambo.